Sáng kiến kinh nghiệm dạy học theo chủ đề văn 6

Skkn-Một cách đọc - hiểu văn bản trong bài Ngữ văn 8

Skkn-Nâng cao hiệu quả một số tiết dạy thơ đường luật ở bộ môn Ngữ văn lớp 7,8

Skkn -Xây dựng câu hỏi trong tiết học đọc - hiểu văn bản

Skkn-Nâng cao chất lượng môn Ngữ văn bằng phương pháp sử dụng Bản đồ tư duy trong dạy học

Skkn-Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ thông qua môn làm quen văn học thể loại truyện kể

Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm môn Ngữ văn lớp 6, 7, 8, 9", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MÔN NGỮ VĂN LỚP 6, 7, 8, 9 CTRL + CLICK CHUỘT PHẢI VÀO LINKS CẦN ĐỂ TỚI TRANG TÀI LIỆU Skkn-Một cách đọc - hiểu văn bản trong bài Ngữ văn 8 Skkn-Nâng cao hiệu quả một số tiết dạy thơ đường luật ở bộ môn Ngữ văn lớp 7,8 Skkn -Xây dựng câu hỏi trong tiết học đọc - hiểu văn bản Skkn-Nâng cao chất lượng môn Ngữ văn bằng phương pháp sử dụng Bản đồ tư duy trong dạy học Skkn-Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ thông qua môn làm quen văn học thể loại truyện kể Skkn-phương pháp giảng dạy Ngữ Văn 6 Theo Dạng Sơ Đồ Tóm Tắt SKKN-Rèn luyện kĩ năng viết văn nghị luận cho HS lớp 9 theo chuẩn kiến thức và kĩ năng Skkn-Kinh nghiệm dạy học ngữ văn thcs theo phương pháp đổi mới Skkn-Một số biện pháp giúp học sinh làm tốt bài tập làm văn trong chương trình ngữ văn 8 SKKN -Phương pháp dạy học kiểu bài nghị luận văn học trong chương trình Ngữ văn lớp 9 Skkn- Các biện pháp tu từ trong dạy học ngữ văn thcs Skkn-Xây dựng câu hỏi trong tiết học đọc - hiểu văn bản SKKN-Sử dụng sơ đồ tư duy trong giờ Ngữ Văn 6 phần Tiếng Việt SKKN-Một vài suy nghĩ khi dạy văn bản -Bức tranh em gái tôi-Văn 6 - Tập II Skkn-Một số phương pháp giúp HS làm tốt bài văn trong chương trình ngữ văn 8 Skkn-Hoạt động nhóm và tổ chức trò chơi trong dạy học môn ngữ văn thcs Skkn-Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học phân môn tiếng việt – trong chương trình ngữ văn 7 Skkn-chuyên đề cơ bản của một số thể thơ trong chương trình ngữ văn 7 SKKN- Phương pháp rèn kĩ năng làm văn tả cảnh cho học sinh lớp 6 SKKN- Hướng dẫn học sinh cách phân đoạn phần Thân bài khi làm bài Văn tự sự trong phân môn Tập làm văn ở lớp 6 Skkn-Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Việt- phân môn Từ ngữ trong trương trình Ngữ văn 7 Skkn- Phương pháp kiểm tra đánh giá đạt hiệu quả môn ngữ văn cấp thcs SKKN- Sử dụng sơ đồ tư duy trong giờ Ngữ Văn 6 phần Tiếng Việt Skkn-Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Việt- phân môn Từ ngữ trong trương trình Ngữ văn 7 Skkn-tích hợp nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức hồ chí minh trong dạy học môn ngữ văn thcs Skkn-Sử dụng hệ thống câu hỏi tích hợp trong giờ văn

Tài liệu đính kèm:

• 
  sang_kien_kinh_nghiem_mon_ngu_van_thcs_6789.doc

Tóm tắt nội dung tài liệu

SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________


I. Phần mở đầu 

1. Lý do chọn đề tài

Từ xưa đến nay, kỹ năng nói là một trong những kỹ năng vô cùng quan  
trọng trong giao tiếp hàng ngày cũng như  khi thực thi công việc.   Ngôn ngữ  ­ 
tiếng nói đã góp phần quan trọng trong việc trao đổi thông tin, biểu hiện tình 
cảm, trạng thái tâm lý và là một yếu tố quan trọng trong biểu lộ văn hóa, tính 
cách con người. Vì thế,  việc rèn kĩ năng nói từ  xưa đã được ông cha ta chú 
trọng: 

“Lời nói chẳng mất tiền mua

  Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”.

  Đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục kĩ năng nói lại được chú trọng  
nhiều hơn.  Đòi hỏi người giáo viên hướng dẫn, giảng dạy sao cho học sinh  
của mình có được kỹ  năng giao tiếp thật tốt.  Kĩ năng này chủ  yếu được rèn 
thông qua  môn Ngữ  văn. Hiện nay môn Ngữ  văn đã thực hiện theo phương  
pháp dạy học theo hướng tích cực làm cho giờ  học sôi nổi hơn, giáo viên và 
học sinh thoải mái hơn so với trước đây. Đặc biệt là trong phân môn Tập làm 
văn rất coi trọng cả bốn kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết cho học sinh.  Qua bốn kỹ 
năng này hình thành năng lực cảm thụ, năng lực bộc lộ, biểu đạt tư tưởng, tình 
cảm bằng ngôn ngữ nói, viết tiếng Việt cho học sinh. Mặc dù vậy, hầu như kĩ 
năng nói, thuyết trình của học sinh còn rất hạn chế. Vì thế cứ đến tiết “Luyện 
nói” đa số học sinh cảm thấy rất lo lắng, băn khoăn, rụt rè, chỉ sợ mình bị thầy  
cô giáo gọi lên trình bày trước lớp, thậm chí có học sinh không muốn học tiết 
đó. Một trong những nguyên nhân  là do phương pháp dạy của giáo viên chưa  
hợp lý, các hình thức tổ  chức hoạt động học tập trên lớp trong giờ  luyện nói  
_________________________________________________________________________ 1
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

chưa thu hút được sự đam mê của học sinh.  Mặt khác, trong quá trình dạy giáo 
viên hầu như  không lựa chọn nội dung luyện nói  để  thao giảng hoặc làm 
chuyên đề  vì học sinh không chủ  động, không tích cực thì giờ  dạy khó có thể 
đem lại hiệu quả.

Trước thực tế ấy, tôi luôn băn khoăn, tìm tòi các biện pháp giáo dục học 
sinh để các em yêu thích tiết “Luyện nói” hơn, từ đó các em sẽ học tập tốt hơn,  
đặc biệt là tự  tin, mạnh dạn trong khi giao tiếp cũng như  trong giờ  “Luyện 
nói”. Vì vậy, tôi mạnh dạn chọn đề  tài: “ Một vài kinh nghiệm phát huy năng 
lực nói của học sinh qua tiết  “Luyện nói” trong môn Ngữ  văn 6, 7 tại trường  
THCS Lê Đình Chinh” để chia sẻ cùng đồng nghiệp.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

a]  Mục tiêu

­ Nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của những tiết luyện nói đối  
với học sinh lớp 6, 7. Nâng cao bốn kĩ năng cơ bản: nghe – nói ­ đọc ­ viết, đặc 
biệt là kĩ năng nói. 

­ Giúp học sinh mạnh dạn, tự tin trong tiết luyện nói, nói có kết hợp với 
ánh mắt cử chỉ, thái độ, tình cảm.  

­ Phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong khi  
luyện nói cũng như khi giao tiếp.

­  Tạo hứng thú cho các em trong tiết học cũng như sự yêu thích bộ môn  
Ngữ văn.

 ­ Tạo không khí chan hòa, thoải mái vui tươi, cởi mở giữa thầy và trò, 
giữa trò với nhau.

_________________________________________________________________________ 2
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

­ Phát hiện được điểm yếu của học sinh, từ  đó giúp học sinh nhận ra 
khắc phục được những điểm yếu để viết tốt bài tập làm văn , .... Qua đó có thể 
rèn luyện cho học sinh khả năng thể  hiện, khả  năng giao tiếp của mình trong  
nhà trường và ngoài xã hội;  giúp các em tự  tin, bản lĩnh trong khi giao tiếp; 
đồng thời góp phần nâng cao chất lượng bộ  môn Ngữ văn nói riêng cũng như 
chất lượng chung của toàn trường. 

b] Nhiệm vụ của đề tài

­ Nhìn nhận thực trạng dạy ­ học tiết   “Luyện nói”  để  từ  đó thấy rõ 
những nhược điểm cần khắc phục.

­ Trao đổi với đồng nghiệp về  mục tiêu, nguyên tắc, nội dung, trang  
thiết bị  – cơ  sở  vật chất, … khi thực hiện tiết   “Luyện nói”  theo hướng đổi 
mới. 

­ Giới thiệu tiết  “Luyện nói”  đã thực hiện theo hướng đổi mới nhằm 
trao đổi kinh nghiệm và làm cơ sở đánh giá tính khả thi của đề tài.

­ Sơ bộ đánh giá bước đầu những ưu, nhược điểm của đề tài qua phiếu  
thăm dò ý kiến của học sinh.

3. Đối tượng nghiên cứu

­ Giải pháp nâng cao chất lượng tiết “Luyện nói”, phát huy năng lực nói  
của học sinh trong môn Ngữ văn 6, 7.

4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

Đề tài này được thực hiện trong phạm vi tìm hiểu các tiết "Luyện nói" 
của sách giáo khoa Ngữ Văn 6, 7 và áp dụng cho các em học sinh lớp 6A2, 7A2  


_________________________________________________________________________ 3
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

của trường THCS Lê Đình Chinh trong  năm học 2016 ­ 2017 và năm học 2017 ­  
2018.

5. Phương pháp nghiên cứu

a] Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

­ Phương pháp phân tích ­ tổng hợp tài liệu: Nghiên cứu các tài liệu về 
rèn kĩ năng nói trong môn Ngữ văn.

b] Nhom ph
́ ương pháp nghiên cứu thực tiễn

­ Phương pháp điều tra: Nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh chưa 
mạnh dạn nói trước tập thể.

­ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục: Qua thực tế  giảng dạy 
bộ  môn Ngữ  văn  ở  các khối lớp đặc biệt là lớp 6ª2, 7ª2, từ  tình hình học tập 
của học sinh qua tiết “Luyện nói”.

­ Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.

c] Phương pháp thống kê toán học

Thống kê kết quả học tập của học sinh qua kiểm tra đánh giá.

II. Phần nội dung 

1. Cơ sở lý luận

Như chúng ta đã biết, giao tiếp là một hoạt động vô cùng quan trọng đời 
sống của mỗi người. Dù trong cuộc sống hay trong công việc giao tiếp đều là 
cầu nối giữa con người với con người giúp chúng ta hiểu nhau hơn.Vì thế giao  
tiếp là điều kiện tồn tại của con người và xã hội. Chúng ta hãy thử  hình dung  
xem xã hội sẽ như thế nào nếu mọi người tồn tại trong đó không có mối quan 

_________________________________________________________________________ 4
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

hệ với nhau, mỗi cá nhân chỉ  biết mình mà không biết, không quan tâm, không 
có mối liên hệ  gì với những người xung quanh? Đó không phải là một xã hội 
mà chỉ  là một tập hợp rời rạc những cá nhân đơn lẻ. Mối quan hệ  chặt chẽ 
giữa con người với con người trong xã hội còn là điều kiện để  xã hội phát 
triển. Bởi vậy, dạy học theo quan điểm giao tiếp là một trong những tư tưởng 
quan trọng của chiến lược dạy học các môn ngôn ngữ   ở  trường phổ  thông. 
Hiện nay các nước trên thế  giới rất coi trọng quan điểm này, lấy hoạt động 
giao tiếp là một trong những căn cứ để  hình thành và phát triển các hoạt động 
ngôn ngữ mà cụ thể là năng lực nghe, nói, đọc, viết cho người học. Đặc biệt là 
năng lực nói đã giúp con người hình thành và phát triển rất nhiều phẩm chất.  
Vì thế, từ  xưa ông cha ta đã rất coi trọng việc giáo dục lời nói: “Học ăn, học 
nói, học gói, học mở.”

Nói là hình thức giao tiếp tự nhiên của con người. Nhìn vào những cuộc  
trò chuyện giữa các em học sinh với nhau trong giờ  ra chơi hay trong những  
cuộc gặp nhau sau kì nghỉ hè, ta thấy chúng tự nhiên và sinh động biết bao! Thế 
nhưng trong tiết “Luyện nói” nhiều học sinh thường ngày vốn biết ăn nói sinh 
động bỗng trở nên lúng túng, ngượng nghịu. Dường như tính tự tin, mạnh dạn  
thường ngày của các em đã biến mất, giờ  học thật căng thẳng, nặng nề. Bởi 
vì, lúc này, học sinh được nói trong một môi trường giao tiếp khác­ môi trường 
xã hội, tập thể  công chúng. Hơn nữa, luyện nói trong nhà trường là nói theo 
những chủ  đề, những vấn đề  không quen thuộc trong đời sống hàng ngày, lại 
yêu cầu nói có mạch lạc, liên kết, không được tuỳ tiện, do đó cần phải luyện  
nói trong môi trường xã hội. Rèn năng lực nói cho học sinh cũng là rèn luyện về 
nhân cách. Chính vì thế, tiết " Luyện nói" là một tiết học thật quan trọng và có  
ý nghĩa đối với học sinh THCS, nhất là học sinh lớp 6, lớp 7. 
_________________________________________________________________________ 5
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

Qua tiết “Luyện   nói”  giáo viên luyện cho học sinh biết vận dụng từ 
ngữ  và các quy tắc ngữ  pháp cơ  bản đã học để  nói đúng, viết đúng, biết diễn  
đạt ý tưởng chính xác, rõ ràng, trong sáng. Hơn nữa, giáo viên còn rèn luyện  
cho học sinh các mặt cụ  thể  như  ngữ  điệu, tư  thế, nét mặt, âm lượng, có sự 
giao cảm trực tiếp giữa người nói và người nghe…ví dụ: Lời nói [phải rõ 
nghĩa, rõ ý], giọng nói [phải vừa  nghe vừa cố gắng truyền cảm] và tư  thế nói  
[phải mạnh dạn, tự tin giúp cho lời nói có sức thuyết phục hơn]. Nói năng tốt  
có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với các em không chỉ trong thời gian học tập 
ở trường mà còn trong cả cuộc đời.

2. Thực trạng

a] Nguyên nhân khách quan

Trong thực tế giảng dạy môn Ngữ văn ở trường THCS hiện nay, không 
khí trong giờ  học Tập làm văn vốn đã khô cứng, khó tạo hứng thú thì với giờ 
“Luyện nói” càng khô khan khó dạy hơn nên hầu như  giáo viên khó đạt được 
thành công với những tiết dạy này. Có lẽ vì thế mà tâm lí ở thầy là ngại dạy và  
trò là ngại học.

Mặt khác, phần lớn   các bài   luyện nói đều rất dài, dung lượng kiến  
thức nhiều. Mà thời gian luyện nói chỉ có 45 phút không tạo được điều kiện cho 
tất cả học sinh được nói. Do vậy mà trong một tiết luyện nói chỉ  tập trung vào  
những em khá, giỏi, chăm còn những học sinh lười sẽ thụ động, không phát huy 
được. Hơn nữa học sinh ngoài giờ học, các em quen nói tự do còn trong giờ tập  
nói, các em phải trả lời, phải suy nghĩ, phải giữ gìn lời nói của mình  dưới sự 
giám sát của giáo viên. Đề  tài, vấn đề  đặt ra trong giờ  là do thầy đặt ra chứ 
không phải những vấn thường ngày của cuộc sống nên có những học sinh 

_________________________________________________________________________ 6
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

ngoài đời vốn ăn nói rất hoạt bát nhưng đứng trước tập thể, trong các tiết 
“Luyện nói” vẫn còn lúng túng. 

Hơn nữa, trường THCS Lê Đình Chinh là một xã  ở  vùng sâu, vùng xa,  
các em đều xuất thân và sinh sống ở vùng nông thôn, ít có dịp đi đây, đi đó để 
mở rộng tầm nhìn nên thường có tâm lí e dè, ngại nói hoặc không tự tin khi nói 
trước đông người. Mặt khác các em học sinh ở đây chủ yếu người gốc Quảng  
Nam, Quảng Ngãi do  ảnh hưởng của từ  ngữ  địa phương nhiều nên phát âm  
chưa tốt, nói sai nhiều. Chẳng hạn, như:

+ Âm giữa thấp /a/ lên hàng giữa bậc trung /ươ/ và nguyên âm sau tròn 
môi /o/ về âm giữa thấp /a/ ví dụ: ai đó ­ > ưa đáu, nòng nọc ­ > nàng nạc, /a/  ­ 
> /oa/, /ao/, /o/ ­ > /ô/ [chị Hai ­ > chị He, ba ­ > boa, cái bao ­ > cái bô, nói láo ­ > 
nói lố, ăn cháo ­ > ăn chố, Thánh Gióng ­ > Thánh Giống, ...], những chữ có vần  
/oai/  ­ > uôi [củ khoai ­ > củ khuôi].

+ Nguyên âm /i/ chuyển thành /ư/ ngắn ví dụ: xinh xắn ­ > xưn xắng. 

+ Nguyên âm /au/ lại mất chúm môi ví dụ: hoàn toàn ­ > hàng tàng.

+ Nguyên âm kép /iê/ ­ > /i/, /ươ/  ­ > /ươ/ ví dụ: kiếm ­ > kím, kì diệu  ­  
> kì dịu.

+ Hệ thống phụ âm cuối gần như không có / ­ n/, / ­ t/ mà chuyển sang /c/ 
và /ng/ ­ > n”, “c ­ > t” ví dụ: san sát  ­ > sang sác; bùn đất ­ > bùng đấc. 

+ Ngoài ra các em còn phát âm lẫn lội giữa dấu ngã [~] và dấu hỏi [?]. 

b] Nguyên nhân chủ quan

 Trong các tiết “Luyện nói”,  ở  học sinh vẫn còn tồn tại những vấn đề 
sau:  

_________________________________________________________________________ 7
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

­ Khi trả lời thầy giáo  học sinh có thói quen lặp lại từ  ngữ nhiều, diễn  
đạt  vụng về, thiếu mạch lạc.

­ Khi trình bày trước tập thể  tác phong chưa mạnh dạn, tự  tin, thường 
dựa vào dàn ý để đọc.

­  Học sinh nói nhỏ, cả  lớp không nghe được, nhiều em phát âm chưa 
tốt, nói sai nhiều, còn sử dụng từ địa phương.

Mặt khác, một số giáo viên chưa đầu tư nhiều cho tiết “Luyện nói”, chưa 
chú ý đến  rèn kĩ năng nói cho học sinh. Hơn nữa  hầu như  trong các năm học 
trước chưa thực hiện một chuyên đề nào về tiết “Luyện nói”.

c] Đánh giá, phân tích các vấn đề về thực trạng

Mặc  dù  sách  giáo  khoa  đã  đổi  mới  theo  khuynh  hướng  quan  tâm 
tới việc  rèn  luyện  kĩ  năng  nói  cho  học  sinh, phân phối chương trình đều có 
tiết “Luyện nói” ở cả hai học kì, cụ thể như sau: 

­ Đối với lớp 6: 

+ Tiết 29 ­ 43: Luyện nói kể chuyện

+ Tiết 83 ­ 84: Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét 
trong văn miêu tả.

+ Tiết 96: Luyện nói về văn miêu tả 

­ Đối với lớp 7: 

+ Tiết 40: Luyện nói: Văn biểu cảm về sự vật, con người

+ Tiết 56: Luyện nói: Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học

+ Tiết 112: Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề

_________________________________________________________________________ 8
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

Ngoài ra, còn có những tiết rèn luyện kĩ năng trình bày, diễn đạt ý bằng 
lời nói. Nhưng thời lượng như thế chưa đảm bảo để rèn luyện kĩ năng nói cho  
học sinh. 

Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy  môn Ngữ văn nhiều năm, tôi nhận 
thấy thực tế của việc nói và viết văn của học sinh trường tôi hiện nay còn yếu, 
nhất là học sinh lớp 6, 7. Đặc biệt là kĩ  năng nói của học sinh, kĩ năng trình bày 
một vấn đề trước tập thể, đám đông lại càng khó hơn. Nhiều học sinh còn sợ 
sệt, rụt rè, nói vấp váp, thậm chí  không nói được, không phân biệt được giữa  
nói và đọc; hoặc nếu bị thầy cô buộc phải nói thì các em  thực hiện nhiệm vụ 
một cách đối phó, đại khái, không theo một trình tự, hệ thống nào cả, biến giờ 
“Luyện nói” như một giờ tập làm văn không chú ý đến vấn đề nói. 

Vì thế, vấn đề  đặt ra cho mỗi giáo viên là làm thế  nào để  giờ  dạy  
“Luyện nói” đem lại hiệu quả  cao? Trong quá trình dạy học, tôi luôn trăn trở 
về  phương pháp để  nâng cao chất lượng của tiết dạy này. Trước thực tế  đó,  
tôi quyết định chọn đề  tài này để  trình bày những suy nghĩ, kinh nghiệm của  
bản thân khi dạy các bài "Luyện nói" trong phân môn Tập làm văn nhằm phát 
huy năng lực nói của học sinh. Áp dụng sau hai năm học 2016 ­ 2017 và 2017 ­ 
2018, tôi dần nhận thấy sự  khác biệt trong các tiết học Ngữ  văn, nhất là tiết  
“Luyện nói. Các em trở nên sôi nổi, hào hứng hơn mỗi khi tới tiết học , dường 
như lúc này các em đã đón nhận được một luồng điện vô hình nào đó lan truyền 
cho cả  lớp làm nóng lên không khí học tập. Nhiều em muốn được trình bày 
trước lớp. Hơn nữa, các em cũng chịu khó chuẩn bị trước nội dung bài học theo  
hướng dẫn của giáo viên. Đặc biệt là chất lượng các bài nói được nâng lên.

3. Nội dung và hình thức của giải pháp

_________________________________________________________________________ 9
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

a] Mục tiêu của giải pháp

­ Nhằm phát huy khả năng nói của học sinh và nâng cao chất lượng và 
hiệu quả của những tiết “Luyện nói” đối với học sinh lớp 6, 7 góp phần nâng  
cao chất lượng bộ môn Ngữ văn trong nhà trường.

­  Phát huy tối đa tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.

 b] Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp

Để  giúp học sinh thực hành tốt trong tiết “Luyện nói” trong phân môn 
Tập làm văn, tôi xin đưa ra một vài biện pháp sau:  

* Biện pháp thứ nhất: Hướng dẫn việc chuẩn bị bài ở nhà cho học sinh 
[thực hiện ở tiết trước]
Muốn một giờ luyện nói đạt kết quả tốt thì việc chuẩn bị bài ở nhà của  
các  em là rất quan trọng. Muốn các em chuẩn bị  bài tốt, có chất lượng thì sự 
chuẩn bị, hướng dẫn của giáo viên cũng phải chu đáo. Trong sách giáo khoa 
thường có một số  vấn đề  để  giáo viên lựa chọn, vậy nên giáo viên cần chọn  
đề nào cho phù hợp, để có hiệu quả cao cho đối tượng học sinh của mình dạy.  
Khi đã chọn được đề phù hợp rồi, giáo viên phải phân việc cụ thể cho từng đối 
tượng học sinh [có thể  phân  tổ, nhóm] để  học sinh chuẩn bị  kĩ lưỡng, tránh 
đối phó qua loa, đại khái.

­ Giáo viên cần định hướng cho các em trong việc chuẩn bị thật cụ thể,  
rõ ràng về cả nội dung và cách thức thực hiện:  

+ Nói cái gì? [xác định đề tài]

+ Nói với ai? [xác định giao tiếp]

+ Nói trong hoàn cảnh nào? [xác định hoàn cảnh giao tiếp]

_________________________________________________________________________ 10
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

+ Nói như thế nào? [cách thức giao tiếp để thuyết phục người nghe]

+ Nói cho có hiệu quả [Phải thu thập, lựa chọn điều cần nói] 

+ Có lời chào khi bắt đầu nói, giới thiệu đề tài sắp nói.

+ Tránh đọc lại hoặc thuộc lòng để đọc lại bài văn chi tiết đã chuẩn bị.

+ Giọng nói rõ ràng, cao độ  vừa phải, đúng chuẩn ngữ âm, truyền cảm  
và thuyết phục người nghe [biết lên trầm xuống bổng hoặc thể hiện cảm xúc 
chân thành, tự nhiên, không gò bó, áp đặt].

+  Tạo tâm thế  vững vàng khi nói: Tự  tin, mạnh dạn; Tác phong tự 
nhiên, giọng rõ ràng, lôi cuốn người nghe.

+  Không nói ra ngoài những gì mà đề bài yêu cầu.

+ Có lời chào khi kết thúc bài nói.

 Ví dụ: Trong tiết luyện nói về  văn miêu tả   ở  lớp 6 có đề  bài: Tả  lại  
hình ảnh thầy giáo Ha­ Men qua văn bản "Buổi học cuối cùng". 

Với đề bài này giáo viên có thể hướng dẫn học sinh chuẩn bị như sau:  
 Mở bài:  
 Giới thiệu chung về thầy giáo Ha ­ men trong văn bản "Buổi học cuối  
cùng".
 Thân bài
+ Hình dáng, trang phục, diện mạo của thầy Ha ­ men trong buổi học  
cuối cùng.
+ Hành động, cử chỉ của thầy trong buổi học.
+ Lòng yêu nước nồng nàn của thầy được gửi gắm qua việc yêu tha 
thiết tiếng mẹ đẻ của dân tộc.
_________________________________________________________________________ 11
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

Kết bài
 Nhận xét chung về thầy Ha ­ men và nêu cảm nghĩ của em về thầy.
­  Giáo viên có thể chia lớp thành 4 nhóm và phân công cho học sinh như 
sau:  
+ Nhóm 1 chuẩn bị phần "đặt vấn đề."
+  Nhóm 2 chuẩn bị phần "kết thúc vấn đề"
+  Nhóm 3, 4 chuẩn bị phần "thân bài".

* Biện pháp thứ hai: Tổ chức giờ luyện nói

­ Bước thứ nhất: Kiểm tra khâu chuẩn bị ở nhà của học sinh.

Giáo viên không thể bỏ qua hay lơ là bước này. Vì đây là cơ sở cho tiết 
luyện nói. Mặt khác, kiểm tra chặt chẽ  khâu chuẩn bị   ở  nhà sẽ  tạo thói quen  
học tập, tự giác cho học sinh và có biện pháp 
kịp thời đối với những học sinh yếu hoặc lười 
học.

Giáo viên cho các em kiểm tra theo cặp 
đôi trước khi vào tiết học, giáo viên chỉ  kiểm 
tra   một   vài   em,   để   dành   thời   gian   cho   học   sinh   luyện   nói   nhiều   hơn.  
Học sinh kiểm tra theo cặp đôi

­ Bước thứ hai: Thống nhất  dàn bài chung.

Ở phần này giáo viên chỉ đưa ra những câu hỏi, những vấn đề có tính chất 
giải đáp vướng mắc trong phần chuẩn bị bài của các học sinh. Từ đó, xây dựng 
dàn bài chung làm yêu cầu về  kiến thức để  đánh giá nội dung bài nói của học 
sinh.  


_________________________________________________________________________ 12
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

­ Bước thứ  ba: Nêu yêu cầu trình bày bài nói [Rèn luyện nội dung và 
hình thức, tác phong nói]
+ Nói phải đúng trọng tâm, yêu cầu đề bài. Dựa vào dàn bài thống nhất 
để trình bày theo ý cho hệ thống.
  +  Trình   bày   rõ   ràng,   mạch   lạc,  phát   âm   chuẩn,   tránh   phát   âm   địa 
phương, nói thành câu trọn vẹn. 
+ Lời nói có ngữ  điệu, diễn tả thái độ, tình cảm tự  nhiên, phù hợp  với 
nội dung nói.
+ Huy động nhanh vốn từ đúng, từ hay, đặt câu đúng và hay, dựng đoạn.
+  Bình tĩnh, đĩnh đạc, tự  tin. Trước khi nói phải có lời  chào,  kết thúc 
phải có lời cảm ơn.        
 ­ Bước thứ bốn: Giáo viên hướng dẫn học sinh luyện cách phát âm một 
số âm, vần hay sai. [chỉ hướng dẫn học sinh tiết đầu tiên]
+ Âm A: Miệng mở  rộng, lưỡi hạ  thấp sát hàm dưới, đầu lưỡi chạm  
chân răng hàm dưới [không rào cản].
+ Âm E: Môi thả lỏng, lưỡi chạm hàm dưới, mép kéo sang hai bên một  
chút [không rào cản]. Ví dụ: xôi xéo.
+ Âm O: Môi tròn xoe đưa về  phía trước, lưỡi đưa về  phía sau cuống  
lưỡi nâng lên, miệng mở  rộng vừa phải [vừa quả  trứng là được] [không rào 
cản].
+ Phụ âm NG: miệng mở rộng, hơi thoát ra từ cổ họng 
+ Phụ  âm T: Phát âm đầu lưỡi, răng 
hàm trên đè xuống lưỡi.
+   Dấu   ngã   [~]:   Phát   âm   trong   cổ 
họng,  âm   đi từ  trên xuống gần dấu nặng 

_________________________________________________________________________ 13
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

hất   lên   dấu   sắc.   Ví   dụ:   con   đỉa   bò   trên   đĩa   mỡ.   [giáo   viên   đọc] 
Giáo viên hướng dẫn cách phát âm
+ Dấu hỏi [?]: âm đi từ trên xuống dấu nặng kết hợp với dấu sắc [hơi  
ở bụng bật mạnh ra].
­ Bước thứ năm: Học sinh trình bày bài nói.
Giáo viên nên lựa chọn nhiều hình thức, nhiều cách trình bày bài nói khác 
nhau. Có thể cho học sinh trình bày bài nói theo từng phần: mở bài, thân bài, kết 
bài. Hoặc trình bày bài nói theo sự phân công của tổ, nhóm [chọn học sinh khá của 
tổ nhóm trình bày trước, để học sinh yếu có điều kiện học tập và chuẩn bị]. Hay 
học sinh trình bày bài nói theo yêu cầu dựa vào các mức độ khác nhau: giỏi, khá, 
trung bình, yếu.
­ Bước thứ sáu: Học sinh nhận xét, đánh giá 
Để học sinh nhận xét bài của bạn chính là tạo điều kiện để  nhiều học 
sinh có cơ  hội được tham gia luyện nói. Vậy làm thế nào để  cả  lớp đều tham  
gia luyện nói theo đúng nghĩa của nó? Đó là yêu cầu quan trọng của tiết dạy.  
Thường thì những giờ  luyện tập như  thế  này giáo viên không khéo léo điều  
khiển thì sẽ dẫn đến tình trạng một số em sẽ lơ là, không tham gia luyện tập.  
Vì vậy giáo viên phải tìm ra những biện pháp tốt nhất mà trong đó không thể 
bỏ qua việc dạy cách nghe bạn để có cách nói của riêng mình. Vấn đề   đặt ra 
là  giáo viên phải hướng cho học sinh biết đánh giá thế nào cho đúng. Giáo viên  
hướng dẫn học sinh theo dõi, nhận xét, đánh giá từng phần, từng nội dung cụ 
thể theo cách: chỉ ra ưu điểm, tồn tại của bạn cả về hình thức và nội dung thực 
hiện. Giáo viên có thể dẫn ra các câu hỏi như: 




_________________________________________________________________________ 14
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

+ Về  nội dung: Bạn A trình bày nội dung đã được chưa? [đã đảm bảo  
đúng theo yêu cầu của đề chưa, có chỗ nào lệch lạc? Theo em, em sẽ trình bày  
như thế nào?]

+ Về cách thức: Bạn đã trình bày đúng phương thức nói chưa? [Bạn đọc 
hay nói]. Cử  chỉ, thái độ  giọng điệu của bạn trình bày đã phù hợp chưa? [Cử 
chỉ, thái độ, giọng điệu biểu hiện như thế nào?]

­ Bước thứ bảy: Giáo viên nhận xét, đánh giá

Phát huy tinh thần của đổi mới phương pháp – lấy học sinh làm trung 
tâm, phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh. Do đó, việc tạo 
không khí chan hòa, thoải mái vui tươi, cởi mở  giữa thầy và trò, giữa trò với 
nhau là vô cùng cần thiết với tiết “Luyện nói” trong giờ Tập làm văn. Giáo viên 
không nên gò bó các em và cũng đừng vội vàng phê phán các biểu hiện chưa tốt 
của các em. Vì vậy mỗi giáo viên văn cần phải có “nghệ thuật khen ngợi”.

Sau khi học sinh đã nhận xét, giáo viên tổng hợp ý kiến từ học sinh, chỉ 
ra ưu, khuyết điểm cũng như mặt mạnh, mặt yếu của từng em để kịp thời phát  
huy và sửa chữa, uốn nắn. Nhưng giáo cần nhẹ nhàng, tế  nhị; luôn tạo không 
khí thân ái, gần gũi để  học sinh trao đổi, trình bày ý kiến của mình được tự 
nhiên hơn. Giáo viên nên chọn  ưu điểm nổi bật của từng học sinh và căn cứ 
theo   từng   mức   độ:   giỏi,   khá,   trung   bình,   yếu   mà   tuyên   dương,   động   viên, 
khuyến khích. Nhất là sự tiến bộ của học sinh yếu. Bởi lời khen, chê của giáo 
viên không chỉ là động lực thúc đẩy sự cố gắng phấn đấu của học sinh mà còn 
là đòn bẩy để giờ “Luyện nói” tốt hơn.

Sau đó giáo viên khích lệ, cho điểm với những học sinh nhận xét tốt. 
Làm như vậy các em mới thực sự chú ý đến việc trình bày của bạn và suy nghĩ 

_________________________________________________________________________ 15
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

để  đánh giá ưu nhược điểm của bạn mà rút ra bài học cho bản thân. Qua đó đã 
tạo được hứng thú cho các em trong giờ học

* Biện pháp thứ  ba: Tích hợp với hoạt động ngoại khóa để  luyện nói 
cho học sinh.

Như  ta đã biết, rèn luyện nói là điều rất khó. Nếu chỉ  có tiết “ Luyện 
nói” trong phân môn Tập làm văn thì không thể nào rèn luyện được kĩ năng nói 
cho học sinh. Cần phải cho học sinh tập nói thêm ngoài lớp, ngoài trường, phối 
hợp công tác với Đoàn ­ Đội, gia đình và xã hội. Muốn vậy, ta cần luyện nói 
cho   học   sinh   trong   các   tiết   “Hoạt   động   ngữ   văn”   hay   “Chương   trình   địa 
phương”
­ Tổ chức ngâm thơ, dựng hoạt cảnh, dựng kịch từ các văn bản các em 
đã được học. Qua đó giúp các em cảm thụ văn hơn, mặt khác luyện cho các em 
nói đối thoại và độc thoại, thuyết trình, ...
­ Tăng cường các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh.
­ Tổ  chức thi đọc diễn cảm, đọc sách báo nhằm rèn ngữ  điệu và cách  
phát âm chuẩn cho học sinh.
­ Tổ  chức cho học sinh nói chuyện trước lớp, trước tổ, trước trường.  
Có thể cho các em kể chuyện vui, chuyện cười hoặc các tác phẩm văn học.
­ Tổ chức và hướng dẫn cho các em nghe và học cách nói, cách đọc qua 
băng đĩa hoặc trên truyền hình.

Dưới đây là bài soạn minh họa trong chương trình Ngữ văn lớp 7

TIẾT   40:   LUYỆN   NÓI:   VĂN   BIỂU   CẢM   VỀ   SỰ   VẬT,   CON  
NGƯỜI

A] Mục tiêu cần đạt
_________________________________________________________________________ 16
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

1. Kiến thức: 
Giúp HS: Củng cố  kiến thức về văn biểu cảm bằng cách tập nói theo 
dàn bài đã chuẩn bị.
2. Kĩ năng: 
Rèn kĩ năng nói, kỹ  năng tìm ý, lập dàn ý, thái độ  bình tĩnh, chủ  động, 
diễn đạt lưu loát trước đông người.
3. Thái độ: 
­ Giáo dục tính tự lập, tự chủ trong các tình huống.
­ GDKNS: KN tự  nhận thức, KN tìm kiếm và xử  lí thông tin, KN hợp  
tác, KN tư duy sáng tạo …
B] Phương pháp/Kĩ thuật dạy học
­ Phương pháp: vấn đáp, đàm thoại, hoạt động nhóm.
­ Sử  dụng các dạng câu hỏi: tái hiện,   giải thích, minh họa, tìm tòi 
[vấn đáp phát hiện].
­ KT chia nhóm, KT đặt câu hỏi, KT giao nhiệm vụ
C] Chuân bi
̉ ̣
 ­ Giáo viên: Soạn giáo án, đồ dùng dạy học.
 ­ Học sinh: luyện nói theo dàn bài đã chuẩn bị
D] Các hoạt động học tập và nội dung học tập
̉ ̣
1. Ôn đinh l ơṕ
̀ ̃ Nêu các bước làm một bài văn biểu cảm? Khi lập dàn ý cho 
2. Bai cu: 
bài văn biểu cảm có thể lập theo những cách nào?
̀ ơi   
3. Bai m ́




_________________________________________________________________________ 17
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

Giới thiệu bài: Trong cuộc sống chúng ta luôn phải giao tiếp, nhiều khi 
giao tiếp trước đông người. Vì vậy việc rèn luyện khả năng nói là hết sức quan  
trọng. Bài hôm nay sẽ giúp chúng ta rèn khả năng đó. 
­ GV nêu yêu cầu của tiết học.
­ GV chia nhóm cho HS trao đổi và cử người trình bày.
­ GV cử thư ký và giám khảo.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO  NỘI DUNG
VIÊN VÀ HỌC SINH
Hoạt động 1:  Hướng dẫn học 
sinh ôn tập lại lí thuyết
Hoạt   động   2:   Kiểm   tra   việc  I. Đề  1: Cảm nghĩ về  thầy, cô giáo, 
chuẩn bị bài của học sinh những   “người   lái   đò”   đưa   thế   hệ   trẻ 
GV kiểm tra mỗi nhóm một em. “cập bến” tương lai.

GV gọi HS nhắc lại một số  yêu  1. Tìm hiểu đề, tìm ý
câu:   ­ Thể loại: Biểu cảm
­ Xác định thể loại của đề? ­ Đối tượng biểu cảm: thầy, cô giáo

­ Đối tượng biểu cảm là gì? ­ Cảm xúc: kính trọng, biết 

­ Xác định cảm xúc với đối tượng 
trên?
GV: Hãy tìm ý cho đề trên?
Hoạt động 3: Thống nhất dàn  2. Lập dàn ý
bài chung a] Mở  bài: Cảm nghĩ chung về  hình 
HS   thảo   luận   nhóm   theo   tổ  ảnh thầy [cô] giáo trong suy nghĩ và tình 
[5phút] cảm của học sinh.

_________________________________________________________________________ 18
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

 ­ >nhóm trưởng trình bày. b] Thân bài
GV: Mở bài cần nêu gì? ­   Cảm  nghĩ   về  những  “chân  trời  tri 
GV: Thân bài có nhiệm vụ gì? thức” mà thầy cô mở ra cho học sinh.
GV: Kết bài bộc lộ  cảm xúc gì  + Đó là những tri thức gì?
của bản thân về thầy, cô giáo + Có ý nghĩa gì trong giáo dục và bồi 
GV kết luận. dưỡng tình cảm, nhân cách cho học sinh.
­ Cảm nghĩ về hình ảnh người thầy.
+ Cảm nghĩ về sự quan tâm và những 
tình cảm của thầy đối với lớp.
+ Cảm nghĩ về cuộc sống thanh bạch 
của người thầy và “nghề thầy”
c] Kết bài: Khẳng định hình ảnh thầy 
[cô] sống mãi trong lòng học sinh.
Hoạt động 4: GV nêu yêu cầu  II. Luyện nói 
luyện nói.
­ GV cho HS nhắc lại một số lỗi  
thường mắc khi luyện nói.
­ GV nêu yêu cầu khi nói:  
+  Nói   phải   đúng  trọng tâm,  yêu 
cầu đề  bài. Dựa vào dàn bài thống 
nhất   để   trình   bày   theo   ý   cho   hệ 
thống.
  +  Trình bày rõ ràng, mạch lạc, 
phát   âm   chuẩn,   tránh   phát   âm   địa 
phương, nói thành câu trọn vẹn. 

_________________________________________________________________________ 19
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

+  Lời   nói   có   ngữ   điệu,   diễn  tả 
thái độ, tình cảm tự  nhiên, phù hợp 
với nội dung nói.
+ Huy động nhanh vốn từ  đúng, 
từ  hay, đặt câu đúng và hay, dựng 
đoạn.
+  Bình   tĩnh,   đĩnh   đạc,   tự   tin. 
Trước khi nói  phải có  lời  chào và 
giới thiệu, kết thúc phải có lời cảm 
ơn.        
­   GV   hướng   dẫn   HS   nhận   xét, 
cho điểm.
GV  Hướng   dẫn   HS   luyện   nói 
trước lớp
­ GV cho HS nói theo từng phần: 
gọi theo đủ các đối tượng HS.
+   Mở   bài:   HS   yếu,   trung   bình, 
khá.
+ Thân bài: HS Trung bình, khá, 
giỏi.
+   Kết   bài:  HS   yếu,   trung   bình, 
khá, giỏi.
  ­ > HS nhận xét lẫn nhau      ­ > 
GV nhận xét và đưa ra kết luận ­ > 
ban giám khảo cho điểm

_________________________________________________________________________ 20
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

­  GV  cho  điểm   những  em  nhận 
xét đúng.


E] Củng cố và dặn dò           
1. Củng cố:  
GV nhắc lại cách làm một bài văn biểu cảm?
2. Dặn dò:   
 ­ Về nhà viết bài cho hoàn chỉnh.
 ­ Về đọc và soạn bài tiếp theo.

c] Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm  
vi và hiệu quả ứng dụng.

* Kết quả thu được qua khảo nghiệm: 

Sau khi áp dụng những phương pháp như đã nêu trên thì học sinh có sự 
chuyển biến tương đối tốt: 

­ Các em không còn rụt rè, e ngại, thiếu tự tin khi đứng trước đám đông  
để  nói, thái độ  cởi mở  hơn. Học sinh đã biết dựa vào đề  cương để  nói không 
còn hiện tượng đọc bài viết như trước.
­ Không khí lớp học có sự  hào hứng, sôi nổi, các em thích được học  
những tiết “luyện nói” hơn.

­ Kỹ năng nói của các em đã có sự tiến bộ: các em biết chào khi mở đầu  
và khi kết thúc, biết giới thiệu đề  tài, cách nói cũng trôi chảy, gãy gọn, đúng  
chính âm, có kết hợp những yếu tố phi ngôn ngữ [cử chỉ, nét mặt, thái độ…] 

­ Học sinh đã mạnh dạn hỏi thầy, trao đổi vấn đề  chưa hiểu với thầy  
giáo, tạo ra tình cảm thân thiện giữa thầy và trò. 
_________________________________________________________________________ 21
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

Kết quả cụ thể như sau :

Số  Số HS
Số HS
Năm 2016 ­ 2017 Tỉ  HS chưa
trình Tỉ lệ  Tỉ lệ 
Lớp: 6A2 lệ  đạt đạt
bày [%] [%]
[%] yêu yêu 
                Sĩ số: 33 tốt
cầu cầu
Khi chưa áp dụng các giải  pháp 4 12.1 16 48.5 13 39.4
Khi áp dụng các giải pháp 8 24.2 22 66.7 3 9.1

Số  Số HS
Số HS
Tỉ  HS chưa
Học kì I, năm 2017­ 2018 trình Tỉ lệ  Tỉ lệ 
lệ  đạt đạt
          Lớp: 7A2. Sĩ số: 31 bày [%] [%]
[%] yêu yêu 
tốt
cầu cầu
Khi chưa áp dụng các giải  pháp 7 22.6 17 54.8 7 22.6

Khi áp dụng các giải pháp 10 32.3 19 61.3 2 6.4

Cũng trong hai năm học này, tôi đã được phân công bồi dưỡng sinh giỏi 
Ngữ văn 6, 7 và đều đạt được kết quả tương đối tốt:  

­ Năm học 2016 ­ 2017: Tổng số học dự thi cấp huyện: 2 học sinh. Kết  
quả: 1 học sinh đạt cấp huyện.

­ Năm học 2017 ­ 2018: Tổng số học dự thi cấp huyện: 3 học sinh. Kết  
quả đạt: 1 giải khuyến khích, 2 học sinh được công nhận cấp huyện.

III. Phần kết luận, kiến nghị

1. Kết luận


_________________________________________________________________________ 22
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

Phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết   Luyện nói” là vấn đề  vô 
cùng quan trọng đối với người giáo viên văn. Đòi hỏi người giáo viên phải có 
trình độ, có tình thương yêu thực sự  đối với học sinh, có lòng yêu nghề, tâm 
huyết với sự  nghiệp trồng người. Đặc biệt, trong giờ  “Luyện nói”, giáo viên 
phải phát huy trí tuệ của học sinh, áp dụng những biện pháp tốt nhất để để đạt 
kết quả  tối  ưu. Từ  đó giúp các em hiểu được yêu cầu của tiết “Luyện nói” 
cũng như nâng cao kĩ năng nói trước tập thể của học sinh. Đồng thời thông qua  
tiết “Luyện nói”, giáo viên giáo dục cho học sinh lòng tự  hào được nói tiếng 
Việt, biết tôn trọng và giữ gìn sắc thái ngữ âm độc đáo của tiếng Việt. 

Muốn vậy, người giáo viên văn phải truyền ngọn lửa tình yêu, niềm đam 
mê đối với văn học cho các em. Bởi vì chỉ khi yêu thích, các em mới ham học và 
từ đó các tiết dạy mới có chất lượng cao và chất lượng bộ môn Văn mới được  
nâng lên. 

2. Kiến nghị

 a] Đối với Phòng GD&ĐT

­ Đầu tư thêm thiết bị dạy học cho nhà trường như: máy chiếu, máy tính. 

­ Cung cấp tài liệu, băng hình về việc rèn kĩ năng nói cho học sinh trong  
dạy học Ngữ văn.

 b] Đối với Ban giám hiệu

­ Tiếp tục phát huy việc tổ  chức các hoạt động sinh hoạt chuyên môn 
về việc rèn kĩ năng nói cho học sinh để  giáo viên được giao lưu, trao đổi, học  
hỏi.



_________________________________________________________________________ 23
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________

­ Đầu tư thêm về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học  về tiết “Luyện 
nói”

c] Đối với giáo viên bộ môn Ngữ văn

­ Thực sự tâm huyết với nghề, thương yêu học sinh hết lòng.

­ Đầu tư  nhiều hơn cho các tiết “Luyện nói”, “Hoạt động ngữ  văn”,  
“Chương trình địa phương”, “Hoạt động trải nghiệm sáng tạo”.

Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân đúc kết từ  thực tế  giảng 
dạy, rất mong được sự  góp ý của các đồng nghiệp để tôi có được những kinh  
nghiệm giảng dạy tốt hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn!

                                                                                    Người viết sáng kiến



          Nguyễn   Thị   Minh 
Lan



TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Sách giáo khoa Ngữ Văn 6, 7 [Tập 1, 2].
2. Sách giáo viên Ngữ Văn 6, 7 [Tập 1, 2].
3. Thiết kế bài giảng Ngữ văn 6, 7 
4. Phương pháp dạy học văn [Tác giả Phan Trọng Luận]
5. Video: Luyện khẩu hình miệng – các Nguyên âm trong giọng nói.




_________________________________________________________________________ 24
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________




_________________________________________________________________________ 25
_
Người viết: Nguyễn Thị Minh Lan – Trường THCS Lê Đình Chinh
SKKN: Một vài kinh nghiệm phát huy năng lực nói của học sinh qua tiết “Luyện nói” trong  
môn Ngữ văn 6,7 tại trường THCS Lê Đình Chinh
_____________________________________________________________________




MỤC LỤC

                                                                                                      Trang

I.   Phần   mở 
đầu………………………………………………………... ..1

1.   Lý   do   chọn   đề 
tài……………………………………………………....1

2.  Mục   tiêu,   nhiệm   vụ   của   đề 
tài………………………………………….2

3.   Đối   tượng   nghiên 
cứu..............................................................................3

4.   Giới   hạn   của   đề 
tài...................................................................................3

5.  

Page 2

YOMEDIA

Mục tiêu của đề tài: Nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của những tiết luyện nói đối với học sinh lớp 6, 7. Nâng cao bốn kĩ năng cơ bản: nghe – nói - đọc - viết, đặc biệt là kĩ năng nói. Giúp học sinh mạnh dạn, tự tin trong tiết luyện nói, nói có kết hợp với ánh mắt cử chỉ, thái độ, tình cảm.

22-11-2019 130 6

Download

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.

Video liên quan