Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà

Top 10 Bài văn phân tích phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong "Người lái đò sông Đà"

11-02-2022 10 23222 0 0

Đặc điểm phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong tùy bút Người lái đò sông Đà

Quảng cáo

Đề bài

Đặc điểm phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong tùy bút "Người lái đò sông Đà".

Lời giải chi tiết

* Đặc điểm của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân

- Tùy bút "Người lái đò Sông Đà" đã thể hiện rõ nét các đặc điểm của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân.

+ Khám phá, phát hiện sự vật ở phương diện văn hóa, thẩm mĩ: con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình.

+ Nhìn con người ở phương diện tài hoa nghệ sĩ: Ông lái đò được miêu tả như một dũng tướng tài năng nhưng có phong thái của một nghệ sĩ tài hoa.

+ Tô đậm những nét phi thường, tuyệt vời của cảnh vật, con người: Con Sông Đà hung bạo, hiểm ác, ông lái đò tài hoa.

- Vận dụng tri thức của nhiều ngành văn hóa nghệ thuật khác nhau về đối tượng sáng tác đẽ tạo hình tượng: Con Sông Đà hung bạo và những trận thủy chiến của ông lái đò được ghi lại bằng kiến thức của văn chương, hội họa, điện ảnh, địa lí, lịch sử, quân sự, võ thuật.

- Ngôn ngữ trong tác phẩm:

+ Từ ngữ sắc sảo in đậm dấu ấn riêng. Ngữ nghĩa, ngữ điệu biến đổi, chuyển hóa: sóng thác xèo xèo tan trong trí nhớ, nắng ròn tan, nỗi niềm cổ tích tuổi xưa, để thơ vào sông nước... Tác giả còn sáng tạo những từ ngữ mới, cô đọng, giàu ý nghĩa: luôn gân, luôn tim, bờm sóng...

+ Diễn tả đa dạng, nhiều góc cạnh. Câu thật ngắn phối hợp với câu thật dài: đoạn tả chặng cuối vượt vòng vây thứ ba, đang viết câu chất chồng ý (... Cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền... xuyên nhanh, vừa xuyên vừa…), đã kết lại bằng một câu rất gọn, biểu thị ý hoàn thành: Thế là hết thác.

+ Có khi vừa thể hiện mặt hung dữ, vừa gợi lên khía cạnh thơ mộng của đối tượng miêu tả, vừa ném ra những chi tiết rất tự nhiên, không trau chuốt (con sông đánh đòn hiểm độc nhất với con đò) vừa chắt lọc những chi tiết, những hình ảnh rất trữ tình, rất thơ (ven Sông Đà lặng tờ).

Loigiaihay.com

  • Vẻ đẹp của ông lái đò trong thiên tùy bút “Người lái đò sông Đà” của Nguyễn Tuân

  • Phân tích phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân qua tùy bút Người lái đò sông Đà

  • Phân tích hình tượng người lái đò sông Đà

  • So sánh cảnh cho chữ trong Chữ người tử tù và cảnh vượt thác trong Người lái đò sông Đà

  • Vẻ đẹp trữ tình của hình tượng dòng sông qua tác phẩm “Người lái đò sông đà”- Nguyễn Tuân và “Ai đã đặt tên cho dòng sông” – Hoàng Phủ Ngọc Tường

Quảng cáo
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Ngữ Văn 12 - Xem ngay
Báo lỗi - Góp ý

I. Dàn ýPhân tích những nét đặc sắc của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân thể hiện trong Người lái đò sông Đà

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích.

>>> Tham khảo nhiều cách viết mở bài tùy bút người lái đò sông Đà hay, ấn tượng ở đây

2. Thân bài

a. Khai thác hình tượng con sông từ nhiều phương diện thẩm mỹ, văn hóa, từ ánh nhìn nghệ thuật đa chiều của tác giả.

* Hình tượng con sông Đà:
- Mở ra cho người đọc những hình dung chung nhất về con sông với hai đặc tính tiêu biểu ấy là dữ dội, hùng vĩ nhưng cũng không kém thơ mộng trữ tình trong lời đề từ được mượn từ thơ ca "Chúng thủy giai đông tẩu Đà giang độc bắc lưu. Đẹp vậy thay tiếng hát trên dòng sông".
- Với vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội: Ở khúc thượng nguồn trong cái vẻ hung bạo, dữ dội con sông hiện lên là kẻ quái đản, giận dữ, là "kẻ thù số một" của tất cả những con người ham muốn vượt sông kiếm kế sinh nhai.
- Vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình: Nhưng đến vùng hạ lưu sông, dòng sông bỗng trở mình thành một thiếu nữ với dòng chảy tuôn dài như mái tóc, với những nét đẹp thi vị của sự chuyển đổi màu sắc theo mùa.

* Hình tượng ông lái đò:
- Không chỉ được Nguyễn Tuân mô tả với vai trò là một con người lao động bình thường, mà thể hiện qua hai phương diện khác nữa ấy là một người nghệ sĩ đầy đam mê nghề nghiệp với "bàn tay lái ra hoa" và một người anh hùng chiến sĩ trí dũng song toàn trên mặt trận sông nước.
- Tư cách người nghệ sĩ, thể hiện ở niềm đam mê nghề nghiệp cách ông lão tâm huyết, tỉ mẩn và nghiêm túc với nghề nghiệp của mình.
- Với tư cách là một chiến sĩ trên mặt trận sông nước, ông lão tỏ ra là một vị tướng đã có nhiều kinh nghiệm chinh chiến sa trường, thuộc làu binh pháp của thần sông thần đá, tư thế hiên ngang,...

b. Vận dụng tài tình những kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau vào tác phẩm của mình một cách tinh tế và khéo léo:

* Lĩnh vực hội họa, nhiếp ảnh:
- Hình ảnh trong văn của Nguyễn Tuân luôn đạt đến một trình độ sống động và chân thực đến tuyệt diệu, với những góc nhìn cận cảnh, đa chiều và gợi nhiều xúc cảm.
- Chú ý vào việc gợi ra cho độc giả về những đặc điểm như chiều cao, độ rộng, độ nông sâu, độ dài các con sóng của dòng sông qua các câu văn cuốn hút, đầy hình ảnh.

* Phương diện âm thanh:
- Diễn tả sự ghê gớm, hung bạo của dòng sông bằng một bản hợp tấu của những âm thanh với nhiều âm sắc, thanh điệu khác nhau.
- Ví như tiếng "gùn ghè" của dòng nước, rồi tiếng những cái hút nước.

* Phương diện địa lý và lịch sử:
- Chỉ ra nguồn gốc của con sông Đà bắt nguồn từ Trung Quốc, trải qua hơn 400km lưu lạc nơi đất khách mãi mới về tới biên giới Việt, rồi nhập tịch tại Mường Tè, Lai Châu.
- Hơi thở của lịch sử: "hình như từ đời Lý, đời Trần, đời Lê quãng sông này, quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà thôi"...

* Điện ảnh:
Có một anh quay phim liều mạng nào đó "ngồi vào một cái thuyền thúng tròn vành rồi cho cả mình cả thuyền cả máy quay xuống cái hút sông Đà", ....

* Văn học:
- Lời đề từ: Kết hợp hai nhà thơ Nguyễn Quang Bích và nhà thơ Wadislay Broniewski.
- Nhớ đến những câu "Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu" trong Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng của thi tiên Lý Bạch để diễn tả chất "cố nhân" của dòng sông.
- Nhấn mạnh cái ngỗ ngược ghê gớm của dòng sông qua một câu đồng thoại trong truyền thuyết Sơn Tinh Thủy Tinh "Núi cao sông hãy còn dài/Năm năm báo oán đời đời đánh ghen".
- Bâng khuâng xao xuyến trước dòng sông bằng việc mượn câu "người tình nhân chưa quen biết" của Tản Đà để tỏ bày.

* Quân sự:
- Sông Đà là một kẻ nham hiểm, ghê gớm với những cái bẫy hút nước ghê gớm, với một đội quân đá đã mai phục ở lòng sông hàng ngàn năm, cùng với các trùng vi thạch trận, các cửa ải chứa luồng sinh luồng tử lắt léo.
- Ông lão lại hiện lên với dáng vẻ của một chiến thần có kinh nghiệm chiến đấu phong phú, ông đã nắm rõ quy luật phục kích của dòng sông, thuộc làu binh pháp của thần sông thần đá.

c. Nghệ thuật sử dụng ngôn từ một cách điêu luyện bậc thầy.
- Những hình ảnh, âm thanh, sự kiện trong tác phẩm được nhà văn mô tả bằng những từ ngữ mới lạ có khi chưa từng xuất hiện ở những trang văn vào khác ví như từ "gùn ghè", "đòi nợ xuýt", "hồi lùng", "trùng vi thạch trận",...
- Mỗi một lĩnh vực khác nhau Nguyễn Tuân lại dùng những từ ngữ chuyên thuộc lĩnh vực ấy để diễn đạt ý của mình, từ quân sự, lịch sử, địa lý, văn học, âm nhạc, hội họa, điện ảnh, ...
- Đặc sắc trong nghệ thuật sử dụng ngôn từ của Nguyễn Tuân còn nằm ở cách thành lập câu văn.

3. Kết bài

Nêu cảm nghĩ.

>>> Bấm tham khảo các cách viết kết bài tùy bút người lái đò sông Đà ở bài viết này

Đặc điểm của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân trong tùy bút Người lái đò sông Đà

Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà

Bài văn mẫu Đặc điểm của phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân trong tùy bút Người lái đò sông Đà

Đôi nét về nhà văn Nguyễn Tuân

Nguyễn Tuân(1910 – 1987), ông xuất thân trong một gia đình nhà nho ở Hà Nội trong bối cảnh nền Hán học bước vào giai đoạn suy thoái. Nguyễn Tuân được gia đình tạo điều kiện cho học tập đến cuối bậc Thành chung thì bị đuổi học bởi vì bị phát hiện tham gia vào cuộc bãi khóa phản đối giáo viên Pháp nói xấu người Việt Nam vào năm 1929. Nguyễn Tuân cũng từng trải qua cảnh sống trong nhà giam vì ông “xê dịch” qua biên giới mà không có giấy phép.

Nguyễn Tuân bắt đầu với sự nghiệp viết văn làm báo vào khoảng năm 1930 và bắt đầu khẳng định được tên tuổi của mình thông qua một số tác phẩm như “Một chuyến đi”, “Vang bóng một thời” vào năm 1938. Khi cầm bút sáng tác, Nguyễn Du đã tự nguyện dùng chính ngòi bút của mình để phục vụ cho hai cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc. Ông trở thành cây bút tiêu biểu của nền văn học mới, đặc biệt là với thể loại tùy bút và bút kí từ sau cách mạng tháng Tám năm 1945. Từ năm 1948 đến năm 1958, ông giữ chức Tổng thư kí Hội Văn nghệ Việt Nam.

Trong quá trình sáng tác của nhà văn, mốc thời gian cách mạng tháng Tám là dấu ấn quan trọng. Trước cách mạng, Nguyễn Tuân được biết đến là một nhà văn lãng mạn. Trong thời gian này, ông đặc biệt nổi tiếng và thành công với thể loại truyện ngắn và chủ yếu viết về ba đề tài: chủ nghĩa “xê dịch”, “vang bóng một thời”, và đời sống trụy lạc.

Sau khi cuộc cách mạng tháng Tám của ta giành được thắng lợi to lớn thì cũng là Nguyễn Tuân có sự chuyển hướng trong sáng tác. Ông dùng ngòi bút của mình hướng về nhân dân lao động và những người chiến sĩ trên mặt trận vũ trang. Xuất hiện trên trang viết của Nguyễn Tuân, họ không chỉ là những người công dân dũng cảm mà còn là những con người rất mực nghệ sĩ, tài hoa.

Với tài năng nghệ thuật của mình, Nguyễn Tuân đã để lại cho đời rất nhiều những tác phẩm có giá trị có thể kể đến như: “Một chuyến đi” (năm 1938), “Vang bóng một thời” (năm 1940), “Thiếu quê hương” (năm 1940), “Chiếc lư đồng mắt cua” (năm 1941)… Năm 1996, ông được Nhà nước truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà
Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân và hình ảnh về nhà văn