[HNM] - Sáng 26-5, Trung tâm Giống cây trồng Hà Nội tổ chức hội thảo đánh giá kết quả khảo nghiệm so sánh, sản xuất một số giống lúa mới vụ xuân 2012. Nội dung khảo nghiệm sản xuất giống chia làm hai nhóm: nhóm khảo nghiệm giống mới và sản xuất giống cây trồng.
Đến nay, trung tâm đã khảo nghiệm so sánh 24 giống lúa chia làm các nhóm, bao gồm nhóm lúa thuần chất lượng, nhóm lúa thuần năng suất, nhóm lúa lai và nhóm lúa nếp. Đồng thời, khảo nghiệm sản xuất các giống lúa có triển vọng. Đối với sản xuất giống, Trung tâm đã tiến hành phục tráng chọn dòng, sản xuất siêu nguyên chủng giống lúa Bắc thơm số 7.
Kết quả khảo nghiệm cho thấy các giống lúa này có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, thân cây cứng, chống đổ cao, thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất chất lượng cao, chất lượng gạo ngon; năng suất dự kiến 60-65 tạ/ha.
Theo ông Nguyễn Bá Sướng, Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng Hà Nội, khảo nghiệm, thực nghiệm, phục tráng giống lúa có vai trò rất quan trọng nhằm tuyển chọn ra các giống lúa mới, có tiềm năng năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện sinh thái, tập quán canh tác của nông dân Hà Nội.
Năm 2020, Trung tâm Phát triển nông nghiệp Hà Nội đã tiến hành khảo nghiệm so sánh, khảo nghiệm sản xuất, sản xuất thử nghiệm các giống lúa mới. Kết quả, Trung tâm đã xác định được một số giống có tiềm năng cho năng suất cao đạt trên 70 tạ/ha, gồm: ĐHS15, HN01, HN17, HN18, HN02. Các giống này có khả năng chống chịu tốt với điều kiện ngoại cảnh và sâu bệnh hại. Đặc biệt, kháng bệnh bạc lá, đạo ôn tốt hơn giống đối chứng là Bắc thơm số 7, thời gian sinh trưởng ngắn, phù hợp với cơ cấu các vùng sản xuất lúa hàng hóa trên địa bàn TP. Bên cạnh đó, Trung tâm đã tiến hành khảo nghiệm 13 giống lúa chất lượng. Kết quả khảo nghiệm đã xác định các giống lúa mới có triển vọng như: TBR225, ĐHS15, VNR20, ĐH12, Tân ưu 98, Gia lộc 35. Các giống này đều có đặc tính ưu việt chống đổ tốt, chống chịu khá tốt với một số sâu bệnh hại chính, năng suất cao.
Năm 2020, Trung tâm đã tiến hành khảo nghiệm sản xuất và sản xuất thử nghiệm giống lúa mới trên diện tích 50ha [khảo nghiệm sản xuất 20ha, sản xuất thử nghiệm 30ha] tại 3 xã: Nam Phương Tiến [huyện Chương Mỹ], Đỗ Động [huyện Thanh Oai], Hát Môn [huyện Phúc Thọ] được thực hiện theo “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khảo nghiệm giá trị canh tác và giá trị sử dụng giống lúa” QCVN01-55:2011/BNNPTNT của Bộ NN&PTNT. Qua theo dõi, đánh giá các giống lúa khảo nghiệm sản xuất năm 2020, Trung tâm đề nghị Sở NN&PTNT Hà Nội bổ sung giống lúa Tân ưu 98 vào cơ cấu giống lúa năm 2021, đưa ra sản xuất thử các giống lúa ĐHS15, VNR20 để theo dõi, đánh giá giống trên diện rộng.
Giám đốc Trung tâm Phát triển nông nghiệp Hà Nội Hoàng Thị Hòa cho biết, hiện nay, toàn TP có hơn 172.400ha sản xuất lúa với cơ cấu giống lúa: Nhóm lúa chất lượng cao chiếm 53,8%; nhóm lúa thuần năng suất chiếm 32,2%; nhóm lúa lai chiếm 7,4%; nhóm lúa khác chiếm 6,6%. Những năm gần đây, một số giống lúa của Hà Nội đã có biểu hiện thoái hóa, mẫn cảm với một số sâu bệnh hại. Do đó, Trung tâm luôn chú trọng công tác khảo nghiệm, thực nghiệm sản xuất để tìm ra các giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao, chống chịu tốt với sâu bệnh hại. Đây là việc cần thiết để mỗi giống lúa mới khi sản xuất đại trà có tính ổn định, đạt kết quả lâu dài trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày một phức tạp.
Giống lúa ANS2 được chọn lọc phả hệ từ tổ hợp lai OM5472/KDĐB. Giống lúa ANS2 đã qua khảo nghiệm tác giả, khảo nghiệm VCU từ vụ ĐX2014 đến ĐX2015. Kết quả khảo nghiệm VCU, năng suất ANS2 cao và không khác biệt với giống lúa KDĐB đạt từ 64-77 tạ/ha. Khảo nghiệm sản xuất, năng suất ANS2 vượt HT1 tới 12,9%, vượt ĐV108 từ 6-21,8% tùy theo điểm và vượt ML48 từ 3,2-12,6%. Theo kết quả khảo nghiệm của tác giả, giống lúa ANS2 có thời gian sinh trưởng 85-87 ngày [vụ HT], thuộc nhóm giống lúa cực sớm. Chiều cao cây của ANS2 95 cm, chiều dài bông từ 21-23 cm, tổng số hạt/bông 152 hạt, tỷ lệ lép 7-17%, khối lương 1000 hạt 19,9 gr, hạt nhỏ nhưng dài 6,8 mm. Chất lượng gạo cao, cơm ngon và dẻo, gạo không bạc bụng [cấp 0], amylose 14,32%, độ bền gel 88 mm. ANS2 kháng rầy nâu cấp 3-5 và kháng bệnh đạo ôn cấp 1-3. ANS2 thích hợp vụ ĐX, HT và các vụ gieo trễ trên chân đất vàn và vàn cao các tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ.
Từ khóa: Chọn tạo giống lúa, chọn lọc phả hệ, giống lúa cực sớm, giống lúa ANS2.
- ĐẶT VẤN ĐỀ
Nam Trung bộ, là một trong số ít vùng lúa cho năng suất cao trong cả hai vụ đông xuân và hè thu, năng suất trung bình phổ biến hàng năm 60-65 tạ/ha. Tuy nhiên, yếu tố thời tiết trong vùng có những khó khăn nhất định theo từng thời điểm như nhiệt độ xuống thấp đầu vụ đông xuân hay tăng cao trong tháng 6 và tháng 7 của vụ hè thu, mưa bão có thể về sớm đầu tháng 9, tháng 10 cũng có thể về muộn trong tháng 12 gây nên úng lụt ... Bên cạnh đó, trong những năm gần đây, biến đổi khí hậu đã trở nên phức tạp và nghiêm trọng hơn, sản xuất lúa càng khó khăn hơn, rũi ro hơn. Bởi vậy, định hướng nghiên cứu chọn tạo giống lúa ngắn ngày và cực ngắn ngày [