Chậu cây cảnh bonsai thường không chỉ mang vẻ đẹp nghệ thuật mà còn rất sang trọng và độc đáo. Điều đó giải thích được vì sao chúng lại rất được ưa chuộng đến như vậy. Thế nhưng bên cạnh những ưu điểm vượt trội về mặt thẩm mỹ, những cây bonsai thường rất khó nuôi dưỡng và chăm sóc. Những cách chăm sóc tốt và phù hợp rõ ràng sẽ giúp cây của bạn đẹp hơn và phát triển hơn.
Phân bón
Một điều đầu tiên trong chăm sóc cây cảnh bonsai chính là việc bón phân. Nếu bón quá nhiều cây sẽ phát triển quá mạnh mất đi hình dạng bonsai. Còn nếu bón quá ít thì cây lại không có đủ chất dinh dưỡng dẫn tới khô cằn và nhanh chết. Bạn nên tìm hiểu kĩ đặc tính của từng loại cây để bón phân cho phù hợp và nên đọc kĩ hướng dẫn chăm sóc cây từ nhà cung cấp.
Bên cạnh đó, việc thiết kế hình dạng cho chúng cũng rất quan trọng. Từng bộ phận riêng lẻ của chậu cây cảnh bonsai đều yêu cầu phải có cách chăm sóc khác nhau. Vậy nên nếu không có kiến thức cơ bản về cách chăm sóc cây bonsai thì bạn sẽ không thể nuôi trồng thành công.
Cung cấp đầy đủ ánh sáng cho cây
Để có thể phát triển và có được chậu cây cảnh đẹp, cây cần được cung cấp đủ ánh sáng. Thiếu ánh sáng cây sẽ rất dễ bị khô héo và nhanh chết. Một lưu ý là trong điều kiện nhiệt độ 60 độ F cây bonsai vẫn có thể tái tạo năng lượng và phát triển bình thường. Thế nhưng điều quan trọng là cần phải thường xuyên phun sương cho cây. Tốt nhất nên bố trí cây ra bên ngoài vào ban đêm và tuyệt đối không được ngâm cây trong chậu nước vì như vậy sẽ làm rễ nhanh bị ngập úng dẫn đến cây bị chết.
Thay chậu cho cây cảnh bonsai
Chậu cây cảnh sẽ đẹp hơn rất nhiều khi mà trong quá trình nuôi dưỡng, bạn biết thay chậu cho cây. Đơn giản bởi bonsai sẽ lớn dần lên, rễ cây to ra, cành lá sẽ xum xuê hơn. Tốt nhất nên thay chậu cho cây theo định kỳ 2 năm một lần và nên thay vào mùa xuân, thời tiết ấm áp.
Chậu mới thay phải đảm bảo hai yếu tố: Thứ nhất, kích thước chậu nhất định phải lớn hơn chậu cũ. Thứ hai là chậu phải có hệ thống thoát nước tốt, bảo đảm không gây ứ nước, dẫn đến ngập úng. Và hãy nhớ khi thay chậu thì nên cắt bớt phần rễ, tốt nhất là cắt từ 1/3 đến 2/3 tính từ đầu rễ.
Rõ ràng, cây bonsai đẹp là bởi chúng được cắt tỉa và tạo dáng cẩn thận. Thế nên chăm sóc bonsai đương nhiên không thể thiếu thao tác cắt tỉa và uốn cành. Tốt nhất nên cắt tỉa và uốn cành cho chúng khi cây mới bắt đầu phát triển và thông thường là vào mùa xuân. Đương nhiên không phải loại cây nào cũng được cắt tỉa, tạo dáng giống nhau, điều này còn tùy vào đặc điểm của từng loại cây và cả sở thích cá nhân của mỗi người.
Đề phòng côn trùng, sâu bọ làm hại cây
Loại cây nào cũng cần được tưới nước và diệt trừ sâu bọ thì mới sống được, cây cảnh bonsai cũng vậy. Việc tưới nước thường xuyên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các loại sâu bướm, kiến, rệp vừng, nhện đỏ,…sinh sôi và phát triển. Nếu không kịp thời xử lý chúng sẽ hút hết chất dinh dưỡng của cây và gây nguy hại cho phát triển của cây. Do đó phải có chế độ cung cấp chất dinh dưỡng và nước hợp lí, hơn nữa còn phải thường xuyên quan sát để có biện pháp xử lí kịp thời.
Thật ra việc chăm sóc và trang trí cho cây cảnh bonsai không hề khó chút nào, chỉ cần cẩn thận, tỉ mỉ và dành nhiều thời gian cho nó là bạn sẽ có được những chậu cây bonsai đẹp như ý muốn.
SGL Team
Chậu cây bonsai mini luôn cần được giữ ẩm
Chậu cây bonsai mini vốn nhỏ nên đất ít và nhanh khô. Vì thế, duy trì độ ẩm ổn định khi chơi bonsai mini khiến người mới chơi thường mắc sai lầm Có nhiều cách, dưới đây sẽ là 2 cách khá đơn giản:
Cách 1:
Vùi chậu bonsai trong 1 chậu đất lớn hơn. Chậu đất lớn này đã được tưới mát, ngậm nước trước đó. Điểm cộng của cách này là áp dụng được hầu hết các giống cây. Nhưng điểm trừ là người chơi không ngắm được cả một cây độc lập suốt thời gian chơi, chăm sóc. Khi cần bày trí, lấy chậu bonsai mini khỏi chậu đất lớn để “khoe”. Hoặc một cách khác, bạn có thể tạo tiểu cảnh sân vườn cho cả chậu lớn. Như vậy, vừa giải quyết được vấn đề thẩm mỹ, vừa giữ ẩm được cho bonsai mini trong chậu nhỏ tốt nhất.
Cách 2:
Đặt chậu bonsai mini trong bể nước, khay nước. Mực nước ngang tầm mặt chậu hoặc thấp hơn, để tránh bị tràn nước vào chậu gây úng. Như vậy, đất được làm mát tốt hơn. Điểm cộng là dễ ngắm cây khi chơi nhưng
khuyết điểm là chỉ phù hợp một số cây: lộc vừng, phi lao [dương], sanh, si, bồ đề,…
Với việc tưới nước cho bonsai mini, bạn cần thận trọng để tránh làm úng rễ. Tưới đều mặt bằng bình phun nước 2 lần mỗi ngày [sáng từ 7 – 9 giờ, chiều tối từ 5 – 7 giờ]. Những ngày nắng nóng bạn có thể làm dịu cây bằng cách 1 hoặc 2 đã trình bày ở trên. Hạn chế tưới nhiều nước.
Bón phân cho bonsai mini: Vùi viên phân vào hốc chậu
Chậu bonsai mini nhỏ khiến việc bón phân khá bất tiện. Bạn sẽ gặp vấn đề như nước mưa làm trôi sạch phân, kiến bọ côn trùng tha phân, hay cả gió thổi bay phân đi. Bởi vậy, bạn nên dùng thanh que nhỏ dùi viên phân vào gốc gần chậu rồi vùi đất lên.
Cắt tỉa và tạo hình cây bonsai mini
Cần dụng cụ thật sắc bén và hãy nhẹ nhàng theo nhịp thở! Bonsai được biết đến như thú chơi thanh nhã, từ tốn của người Nhật. Với bonsai mini, bạn lại cần khéo léo, điềm đạm gấp 10 lần khi cắt tỉa từng chiếc lá, nhành cây. Lời khuyên nghe như đùa nhưng khá hữu ích cho người mới chơi đó là, hãy hít thở sâu, đều trước khi cắt tỉa. Điều hòa được nhịp thở thì ở nhịp thở ra, bạn tỉa dứt khoát lúc này.
Cắt tỉa bonsai nói chung và bonsai mini nói riêng cần dụng cụ sắt bén, nhát cắt dứt khoát nhưng nhẹ nhàng.
Thả lỏng cơ thể, bình tĩnh khi tỉa cây là lời khuyên hữu hiệu nhất vì càng run sợ, nhánh cây sẽ bị động. Nếu như vậy mỗi ngày rễ cây sẽ dễ bứng gốc, các cành cây xiêng đổ, lá cũng dễ rụng hơn.
Tạo hình cây bonsai mini theo 3 nguyên tắc cân bằng: Toàn diện, cấu trúc và hài hòa. Cân bằng trên tổng thể cảnh quan: tán cây, tầm cao, thảm đất, tiểu cảnh. Cân bằng trên cấu trúc cây: rễ [gốc] – thân – ngọn. Giữ sự hài hòa giữa cây và chậu.
Tạo hình bonsai vốn đã khó, với bonsai mini thì càng khó hơn vì nhánh cây nhỏ, mỏng đòi hỏi người uốn cành phải tập trung. Bạn cần hình dung rõ, cụ thể thế cây mình mong muốn rồi dùng dây kẽm mỏng để buộc, uốn từ từ. Nguyên tắc cơ bản khi uốn cây bạn có thể tham khảo: cành khỏe mạnh đầu tiên [cành thứ 3, từ dưới gốc lên] phải hướng ngang, vừa tầm tán cây bạn mong muốn. Các cành tiếp trên sẽ thon dần [tức không được dài hơn cành khỏe đã chọn].