Nghệ An – Hà Tĩnh là nơi có truyền thống yêu nước, đấu tranh bất khuất, lại chịu tác động mạnh mẽ của chính sách khai thác thuộc địa lần 2 của Pháp… nên ở đây phong trào đấu tranh diễn ra sôi nổi, mạnh mẽ và là đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 – 1931.
Tháng 9 năm 1930, phong trào công nhân và nông dân phát triển tới đỉnh cao, nhất là hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh. Khẩu hiệu đấu tranh chính trị kết hợp với các khẩu hiệu đấu tranh kinh tế, các cuộc đấu tranh diễn ra quyết liệt, quần chúng tổ chức tuần hành, thị uy, biểu tình có vũ trang tự vệ, các cuộc đấu tranh của nông dân được sự hưởng ứng của công nhân Vinh – Bến Thuỷ…
Tiêu biểu nhất là cuộc biểu tình của nông dân huyện Hưng Nguyên [Nghệ An] ngày 12 – 9 – 1930 với sự tham gia của hàng ngàn nông dân kéo đến nhà lao, đốt huyện đường, vây đồn lính khố xanh…
Trước khí thế đấu tranh của quần chúng, bộ máy chính quyền thực dân phong kiến ở nhiều huyện, xã bị tê liệt, tan rã. Các tổ chức Đảng ở địa phương đã kịp thời lãnh đạo quần chúng thực hiện quyền làm chủ, thực hiện chức năng của chính quyền Xô Viết. Lần đầu tiên nhân dân nắm quyền ở một số huyện thuộc hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh…
Chính quyền cách mạng đã kiên quyết trấn áp bọn phản cách mạng, bãi bỏ các thứ thuế do đế quốc và phong kiến đặt ra, thực hiện các quyền tự do dân chủ cho nhân dân. Khuyến khích nhân dân học chữ quốc ngữ, bài trừ mê tín dị đoan…
Thành lập các tổ chức quần chúng như Nông hội, Công hội, Hội phụ nữ giải phóng…việc tuyên truyền giáo dục ý thức chính trị cho quần chúng qua hội nghị, mít tinh, sách báo cách mạng được tổ chức rộng rãi…
Pháp tập trung lực lượng đàn áp, Xô Viết tan rã. Mặc dù chỉ tồn tại trong thời gian từ 4 – 5 tháng nhưng Xô Viết Nghệ Tĩnh có ý nghĩa lịch sử to lớn, là đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 – 1931, là hình thức nhà nước sơ khai nhưng thể hiện tính ưu việt, của dân, do dân và vì dân, để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý cho Đảng trong việc lãnh đạo đấu tranh ở các thời kì tiếp theo…
Ở Việt Nam, đỉnh cao nhất của phong trào cách mạng 1930 - 1931 được đánh dấu bằng sự kiện nào?
Ở Việt Nam, đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 - 1931 được đánh dấu bằng sự kiện nào?
A. Cuộc biểu tình của công nhân ngày 1 - 5 - 1930.
B. Đấu tranh của công nhân nhà máy sợi Nam Định.
C. Cuộc đấu tranh của công nhân Vinh - Bến Thủy.
D. Sự thành lập các Xô viết ở Nghệ An và Hà Tĩnh.
Trắc nghiệm: Đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 – 1931 ở Việt Nam được đánh dấu bằng sự kiện nào?
A. Cuộc biểu tình của công nhân ngày 1 – 5 – 1930.
B. Đấu tranh của công nhân nhà máy sợi Nam Định.
C. Cuộc đấu tranh của công nhân Vinh – Bến Thủy.
D. Sự thành lập các Xô viết ở Nghệ An và Hà Tĩnh.
Trả lời:
Đáp án đúng: D. Sự thành lập các Xô viết ở Nghệ An và Hà Tĩnh.
Đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 – 1931 ở Việt Nam được đánh dấu bằng sự kiện thành lập các Xô viết ở Nghệ An và Hà Tĩnh
Cùng tìm hiểu về phong trào Xô Vết Nghệ Tĩnh với Top Tài Liệu nhé!
– Xô Viết Nghệ – Tĩnh là tên gọi chỉ phong trào đấu tranh của lực lượng công nhân và nông dân ở Nghệ An và Hà Tĩnh trong năm 1930-1931 chống lại đế quốc Pháp tại Việt Nam. Tên gọi Xô viết Nghệ Tĩnh xuất phát từ sự hình thành các “xã bộ nông” mà những người cộng sản gọi là “Xô viết”
– Phong trào này được mở đầu bằng cuộc biểu tình ngày 1 tháng 5 năm 1930 của công nhân khu công nghiệp Bến Thủy và nông dân thuộc 5 xã ven thành phố Vinh. Từ đó đến tháng 8 năm 1930, ở vùng Nghệ Tĩnh đã có đến 97 cuộc bãi công và biểu tình của công nhân và nông dân, trong đó đáng chú ý là cuộc bãi công kéo dài của công nhân Nhà máy Diêm đã dẫn đến cuộc tổng bãi công của toàn thể công nhân khu công nghiệp Bến Thủy. Đứng đằng sau những vụ việc này là sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương thông qua Xứ ủy Trung Kỳ [hệ thống cơ sở của Đảng Cộng sản Đông Dương ở vùng này].
– Từ năm 1930, tình hình kinh tế – xã hội Việt Nam bước vào thời kỳ suy thoái, khủng hoảng, đời sống nhân dân cực khổ, mâu thuẫn xã hội ngày một sâu sắc. Mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp [mâu thuẫn dân tộc] và mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ phong kiến [mâu thuẫn giai cấp] là hai mâu thuẫn cơ bản nhất. Chính vì vậy, trong những năm cuối thập kỉ 20, các phong trào đấu tranh diễn ra mạnh mẽ, lôi cuốn đông đảo các giai cấp, tầng lớp xã hội tham gia.
– Sáng ngày 1 tháng 5 năm 1930, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh mở đầu bằng cuộc biểu tình của công nhân ở khu công nghiệp Bến Thuỷ và nông dân của 5 xã ven thành phố Vinh biểu tình đòi tăng lương, giảm giờ làm, bỏ sưu, giảm thuế, chống khủng bố, đòi bồi thường thiệt hại cho các gia đình bị tàn sát trong cuộc khởi nghĩa Yên Bái, ủng hộ cuộc đấu tranh của công nhân nhà máy sợi Nam Định, ủng hộ Liên Xô.
– Từ tháng 6 đến tháng 8, công nhân nhà máy diêm, nhà máy cưa, công nhân bốc vác Bến Thuỷ, công nhân nhà máy xe lửa Trường Thi… liên tiếp bãi công hưởng ứng.
– Cùng với phong trào đấu tranh của công nhân, nông dân hai tỉnh Nghệ Tĩnh tổ chức nhiều cuộc biểu tình có vũ trang tự vệ, từ các làng mạc kéo đến huyện lị, tỉnh lị: biểu tình ở Nam Đàn [6 – 8], Can Lộc [4 – 8], Thanh Chương [12 – 8], Nghi Lộc [29 – 8]
– Tiêu biểu là cuộc biểu tình của khoảng 8000 nông dân huyện Hưng Nguyên vào ngày 12 – 9. Nông dân kéo đến huyện lị với khẩu hiệu “Đả đảo chủ nghĩa đế quốc!”, “Đả đảo Nam triều!”, “Nhà máy về tay thợ thuyền!”… Đoàn biểu tình xếp thành hàng dài hơn 1 km tiến về thành phố Vinh. Đi đầu là những người cầm cờ đỏ, đi hai bên là những đội tự vệ được trang bị dao, gậy. Dòng người ngày càng được bổ sung thêm, khi đến gần Vinh, con số lên đến 30 nghìn người và xếp thành hàng dài tới 4 km.
– Thực dân Pháp đàn áp dã man. Chúng cho máy bay ném bom và xả súng liên thanh vào đoàn biểu tình, làm chết 217 người, 125 người bị thương, 277 nóc nhà bị đốt cháy… Hai làng Lộc Châu và Lộc Hải bị triệt hạ hoàn toàn. Song, sự đàn áp dã man đã không thể ngăn nổi phong trào đấu tranh.
– Dòng người kéo đến huyện lị, phá nhà lao, đốt huyện đường, vây đồn lính khố xanh, phá trạm điện tín, trừng trị bọn địa chủ tàn ác và bọn cường hào phản động… đã làm cho chính quyền thực dân, phong kiến tan rã ở nhiều thôn, xã. Các chi bộ Đảng và tổ chức Nông hội đỏ đã quản lí và điều hành mọi hoạt động trong làng xã, làm chức năng của chính quyền.
– Ở Nghệ An, Xô viết ra đời từ tháng 9 – 1930 ở các xã thuộc huyện Thanh Chương, Nam Đàn, một phần ở Anh Sơn, Nghi Lộc, Hưng Nguyên, Diễn Châu. Còn ở Hà Tĩnh, Xô viết được thành lập ở các xã thuộc huyện Can Lộc, Nghi Xuân, Hương Khê vào cuối 1930 – đầu 1931.
– Trước tình hình đó, thực dân Pháp tập trung lực lượng tiến hành khủng bố dã man. Chúng điều động binh lính đóng nhiều đồn bốt ở Nghệ Tĩnh. Bên cạnh đó, chúng còn dùng thủ đoạn chia rã, mua chuộc. Chính vì vậy, nhiều cơ quan lãnh đạo của Đảng, cơ sở quần chúng bị phá vỡ, nhiều cán bộ, đảng viên bị bắt, tù đày.
– Mặc dù tích cực đấu tranh chống mọi thủ đoạn của địch, nhưng do điều kiện bất lợi về nhiều mặt, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh dần dần đi xuống.
Đảng cộng sản Việt Nam vừa mới được thành lập, vẫn còn non yếu về đường lối và tổ chức.Tương quan lực lượng giữa ta và địch có sự chênh lệch lớn.Phong trào diễn ra lẻ tẻ khắp các địa phương chưa có sự liên kết chặt chẽ.
a. Ý nghĩa lịch sử
– Xô viết Nghệ Tĩnh nói riêng và phong trào cách mạng 1930 – 1931 tuy chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn những có ý nghĩa lịch sử to lớn.
– Phong trào đã khẳng định đường lối cách mạng: Đảng đề ra là đúng đắn, mở đầu cho giai đoạn cách mạng đi theo đường lối sáng tạo trên cơ sở lí luận khoa học của chủ nghĩa Mac – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Hình thành khối liên minh công nông: đồng thời cũng phát huy được sức mạnh đoàn kết của hai giai cấp công – nông trong đấu tranh cách mạng.Là cuộc tập dượt đầu tiên cho Tổng khởi nghĩa tháng Tám sau này.Phong trào này được đánh giá cao trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Vì thế Quốc tế Cộng sản đã công nhận: Đảng Cộng sản Đông Dương chính là phân bộ độc lập trực thuộc Quốc tế Cộng sản.
b. Bài học kinh nghiệm
– Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh đã để lại bài học quý giá về công tác tư tưởng, xây dựng khối liên minh công – nông, mặt trận dân tộc thống nhất, cũng như tổ chức lãnh đạo quần chúng đấu tranh.
– Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh và cao trào cách mạng 1930 – 1931 là cuộc diễn tập đầu tiên của Đảng và quần chúng cách mạng chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945. Hi vọng bài viết đã mang lại cho bạn những tham khảo hữu ích về kiến thức lịch sử!