Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Ở cấp Trung học Phổ thông (THPT), việc dạy học Tiếng Anh không chỉ giúp học sinh phát triển năng lực giao tiếp dựa trên nền tảng chương trình Tiếng Anh ở cấp Tiểu học, Trung học cơ sở mà còn trang bị cho học sinh kỹ năng học tập suốt đời để không ngừng học tập và phát triển năng lực làm việc trong tương lai. Các yêu cầu đã bước đầu được hiện thực hóa ở sách giáo khoa Tiếng Anh 10 Global Success của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

Biên soạn chuẩn mực theo Chương trình mới

Tiếng Anh 10 nằm trong Bộ Sách Giáo Khoa Tiếng Anh Global Success do GS.TS. Hoàng Văn Vân là Tổng Chủ biên, là cuốn sách đầu tiên của cấp học THPT. Ngày 28/01/2022, Tiếng Anh 10 Global Success đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt chính thức trong danh mục sách giáo khoa lớp 10 sử dụng tại các cơ sở giáo dục phổ thông từ năm học 2022 - 2023 theo quyết định số 442/QĐ-BGDĐT.

Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Bộ SGK Tiếng Anh 10 Global Success gồm sách học sinh, sách bài tập và sách giáo viên

Tiếng Anh 10 Global Success được xây dựng theo đường hướng giao tiếp, giúp học sinh hình thành và phát triển năng lực giao tiếp thông qua rèn luyện bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và các kiến thức ngôn ngữ bao gồm ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp theo khung chương trình. Sau khi kết thúc chương trình Tiếng Anh 10, học sinh có thể đạt được trình độ Bậc 3-1 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dành cho Việt Nam.

Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Hệ thống chủ điểm, chủ đề trong Tiếng Anh 10 Global Success được xây dựng liên quan chặt chẽ với nhau, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và môi trường sinh hoạt, học tập của học sinh lớp 10, giúp các em có một số hiểu biết khái quát về đất nước, con người và nền văn hóa của các quốc gia trên thế giới; đồng thời giáo dục niềm tự hào về những giá trị của nền văn hóa dân tộc Việt Nam. Ngoài ra, Tiếng Anh 10 Global Success còn giúp các em học sinh hình thành những phẩm chất và năng lực cần thiết đối với lao động như: ý thức, trách nhiệm cộng đồng và trên hết là khả năng thích ứng với bối cảnh thời đại mới.

Tinh chỉnh phù hợp với điều kiện dạy và học Tiếng Anh theo Chương trình mới

Tiếng Anh 10 Global Success được giảm độ khó tổng thể để phù hợp với chương trình cũng như việc giảng dạy đại trà: mỗi bài học (lesson) chỉ gồm 5-6 hoạt động, đa số mỗi hoạt động gồm 5 câu hỏi; chỉ để 3 hoạt động bên cạnh phần đọc và nghe đoạn hội thoại khiến cho phần Getting started thực sự trở thành phần giới thiệu nhẹ nhàng, vui vẻ và cắt ngắn câu hỏi trong Looking back để dành thời gian cho phần Project.

Bên cạnh đó, Tiếng Anh 10 Global Success cũng có những điều chỉnh về nội dung ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp; bổ sung thêm hệ thống chủ đề và các dạng bài tăng cường kỹ năng ngôn ngữ cho học sinh; bổ sung phần Everyday English và nội dung tích hợp kiến thức liên môn (CLIL) vào bài Communication & Culture/CLIL và điều chỉnh phần Project để phù hợp với thời gian, khả năng, điều kiện của người học.

Hệ thống tài nguyên và sản phẩm số đa dạng

Không chỉ phát hành dưới dạng sách giấy phục vụ trong dạy học truyền thống, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam luôn hướng tới các giải pháp hỗ trợ tối ưu nhằm giúp việc giảng dạy cũng như học tập bộ sách giáo khoa Tiếng Anh Global Success của các thầy cô giáo và các em học sinh đạt hiệu quả.

Đối với giáo viên, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam xây dựng một hệ thống hợp phần bổ trợ lên tới 11 hạng mục được cung cấp miễn phí đảm bảo tiêu chí ĐỒNG BỘ - PHONG PHÚ - CẬP NHẬT bao gồm: Sách giáo viên, Phân phối chương trình, Giáo án minh họa, Tiết giảng minh họa, Bộ đề kiểm tra… và đặc biệt là hệ thống quản lý lớp học LMS được đặt tại địa chỉ hoclieu.vn cho phép giáo viên tạo, quản lý lớp học và giao bài tập trực tiếp cho học sinh trên môi trường internet.

Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Đối với học sinh, các em có thể truy cập hoàn toàn miễn phí ứng dụng tự luyện học tiếng Anh LingoBee để có thể ôn tập lại hệ thống từ vựng, ngữ pháp của sách giáo khoa Tiếng Anh 10. Đây là một sản phẩm của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phối hợp thực hiện cùng đội ngũ chuyên gia đến từ Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) nhằm giúp người học nâng cao trải nghiệm và tạo hứng thú trong quá trình học tập.

Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Với sự kết hợp từ sách giấy và các sản phẩm công nghệ này, người học có thể dễ dàng chinh phục thứ ngôn ngữ thứ 2 vốn tưởng chừng như “khó mà dễ”. Và chính vì bởi không ai có thể học giỏi Tiếng Anh ngay từ ban đầu, nên sự thay đổi trong phương pháp xây dựng nguồn học liệu mới được áp dụng trong sách giáo khoa Tiếng Anh 10 Global Success lúc này quả thật “đúng thời điểm” và hứa hẹn mang lại sự bứt phá ngôn ngữ thành công, đặc biệt đối với các em học sinh lớp 10.

Một số giáo viên chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam rằng, nhiều năm qua, sách giáo khoa môn Tiếng Anh trong các nhà trường phổ thông mà đặc biệt là ở cấp Trung học cơ sở và Trung học phổ thông luôn có “một lối đi riêng” so với các đầu sách giáo khoa còn lại.

Môn Tiếng Anh ở chương trình 2006 cũng có nhiều bộ sách nên nhiều khi cùng một khối lớp học của một trường mà có lớp học sách hệ 7 năm, có lớp học hệ 10 năm nên khi kiểm tra học kỳ - dù kiểm tra đề chung, cùng thời điểm nhưng có 2 đề khác nhau.

Môn Tiếng Anh của chương trình 2018 ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông đang có 9 đầu sách giáo khoa đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt.

Chính vì thế, không chỉ phụ huynh học sinh mà ngay cả những thầy cô giáo dạy Tiếng Anh ở các nhà trường cũng rối khi chọn lựa bộ sách cho tổ chuyên môn của mình để phù hợp với đặc điểm nhà trường và hội đồng bộ môn.

Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Bảng giá một bộ sách Tiếng Anh được giới thiệu công khai đến nhà trường. Theo giáo viên thì đây là trường hợp hiếm hoi công khai bảng giá sách tiếng Anh. (Ảnh chụp từ màn hình)

9 sách giáo khoa tiếng Anh theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được Bộ phê duyệt

Theo Quyết định 441/QĐ-BGDĐT và Quyết định 442/QĐ-BGDĐT, Quyết định phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 7 và lớp 10 sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông ngày 28/1/2022, chúng ta dễ dàng nhìn thấy danh mục sách giáo khoa Tiếng Anh có rất nhiều.

Cụ thể: Quyết định 441/QĐ-BGDĐT đã được phê duyệt 40 sách giáo khoa của 12 môn học và hoạt động giáo dục.

Trong đó, có 3 sách Ngữ văn, 3 sách Toán; 9 sách Tiếng Anh; 2 sách Lịch sử và Địa lí; 2 sách Khoa học tự nhiên; 3 sách Giáo dục công dân; 3 sách Âm nhạc; 3 sách Công nghệ; 3 sách Giáo dục thể chất; 3 sách Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; 4 sách Mĩ thuật và 2 sách Tin học. [1]

Đối với lớp 10, Quyết định 441/QĐ-BGDĐT cũng bao gồm 40 sách giáo khoa của 12 môn học và hoạt động giáo dục.

Trong đó, có 3 sách Ngữ văn, 3 sách Toán; 9 sách Tiếng Anh; 2 sách Lịch sử và Địa lí; 2 sách Khoa học tự nhiên; 3 sách Giáo dục công dân; 3 sách Âm nhạc; 3 sách Công nghệ; 3 sách Giáo dục thể chất; 3 sách Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; 4 sách Mĩ thuật và 2 sách Tin học. [2]

9 đầu sách Tiếng Anh lớp 7, chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt đó là: Macmillan Motivate!, Global Success, Explorer English, English Discovery, THiNK, Bloggers-Smart, i-Learn Smart World, Friends Plus, Right on!.

Và, 9 đầu sách Tiếng Anh lớp 10 cho năm học tới bao gồm: Global Success; ThiNK; English Discovery; Macmillan Move On; Friends Plus Global; Explore New Worlds; Bright; i-Learn Smart World; C21-Smart.

Đánh giá sách giáo khoa Tiếng Anh lớp 10 Friends Global

Danh mục sách giáo khoa Tiếng Anh đã được Bộ phê duyệt. (Ảnh chụp từ màn hình)

Khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 7, lớp 10, theo quy định của Thông tư 25/2020/TT-BGDĐT thì đó là cơ sở pháp lý để các tỉnh tiến hành việc lựa chọn sách giáo khoa sử dụng trong các nhà trường.

Song, vấn đề đặt ra là trong số tất cả các loại sách giáo khoa đã được các nhà xuất bản công khai, niêm yết giá cụ thể thì tại sao sách giáo khoa Tiếng Anh lại rất khó tiếp cận giá đăng tải công khai?

Đối với Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam - đơn vị đang chiếm số lượng phát hành sách giáo khoa nhiều nhất (bao gồm sách giáo khoa chương trình 2006 đối với tất cả các lớp 4, 5, 8, 9, 11, 12 và chương trình 2018 đối với các lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10), người viết dù dùng nhiều cách nhưng đều không tiếp cận được bản tin nào về giá thành sách giáo khoa Tiếng Anh?

Ngay cả trong Thông cáo báo chí ngày 27/4/2022 về giá sách giáo khoa lớp 3, lớp 7 và lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, đơn vị này cũng chỉ công bố giá sách các loại sách giáo khoa các môn khác và đều phụ chú bằng cụm từ “chưa bao gồm sách Tiếng Anh” nằm trong dấu ngoặc đơn.

Sách giáo khoa Tiếng Anh vì sao vẫn được bán riêng lẻ?

Không phải đến khi Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 sách Tiếng Anh mới được bán riêng lẻ mà môn Tiếng Anh chương trình 2006 cũng vậy.

Chẳng hạn như sách giáo khoa của chương trình học 2006 ở cấp Trung học cơ sở những năm qua đang học theo sách Tiếng Anh hệ 7 năm và hệ 10 năm. Vì thế, sách giáo khoa Tiếng Anh hệ 10 năm đang được bán giá tương đương với giá tổng sách giáo khoa các môn còn lại.

Một bộ sách giáo khoa lớp 8 (không bao gồm sách Tiếng Anh) hiện đang bán ở nhà sách có giá thành là 135.000 đồng nhưng chỉ riêng sách Tiếng Anh lớp 8 (hệ 10 năm) có giá 136.000 đồng.

Trong đó, sách giáo khoa Tiếng Anh tập I, II có giá 70.000 đồng, sách bài tập Tiếng Anh tập I, II có giá 66.000 đồng và học sinh bắt buộc phải mua cả 4 cuốn này.

Sách Tiếng Anh chương trình giáo dục phổ thông 2018, người viết cũng không tìm thấy thông tin công bố công khai trên website của các nhà xuất bản, các đơn vị phát hành sách giáo khoa.

Theo tìm hiểu của người viết bài, mỗi bộ sách Tiếng Anh (thường là 4 cuốn - 2 cuốn sách giáo khoa và 2 cuốn sách bài tập) có giá dao động khoảng trên dưới 150.000 đồng.

Việc các nhà trường chọn sách Tiếng Anh nào thường được tư vấn kĩ lưỡng của cấp trên bằng nhắn tin hoặc điện thoại trực tiếp. Sau đó, nhà trường sẽ “lựa chọn công khai” và thông báo đến phụ huynh học sinh mua. Bởi vì sách Tiếng Anh thường đi kèm sách bài tập nên giá thành cả bộ sách cho môn học này cao và tất nhiên nó cũng được thực hiện khá khép kín theo tuần tự.

Theo chia sẻ của một số phụ huynh, dù sách Tiếng Anh chương trình 2018 có được thực hiện công khai, minh bạch và bày bán ở các nhà sách như sách chương trình 2006 thì phụ huynh và học sinh cũng rất khó khăn trong việc mua các loại sách này.

Bởi lẽ, mỗi cấp học có đến 9 đầu sách Tiếng Anh mà sách Tiếng Anh thường mỗi học kỳ có 1 cuốn sách giáo khoa và 1 cuốn sách bài tập nên cộng cả bộ sách có đến 4 cuốn.

Sách Tiếng Anh nhiều năm qua vì sao đến nay vẫn rất hiếm được các nhà xuất bản sách giáo khoa niêm yết giá công bố rộng rãi vẫn là một câu hỏi cho nhiều phụ huynh, giáo viên ở các nhà trường phổ thông.

Tài liệu tham khảo:

[1] Quyết định 441/QĐ-BGDĐT

[2] Quyết định 442/QĐ-BGDĐT

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

KIM OANH