Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Vilfredo Pareto sinh ngày 15/7/1848 mất ngày 19/8/1923, là nhà công nghiệp, nhà kinh tế học, xã hội học và triết học người Ý. Ông là người đầu tiên giới thiệu khái niệm về hiệu quả Pareto đó là quy luật 80/20. Nghĩa là 80% vấn đề xảy ra do 20% nguyên nhân cốt lõi. Sau đó khái niệm này được Joseph Juran – một nhà chất lượng người Mỹ đưa vào ứng dụng. Đầu tiên biểu đồ Pareto ứng dụng nhiều trong lĩnh vực kinh tế, ngày nay biểu đồ này có thể ứng dụng hiệu quả trong nhiều lĩnh vực khác nhau kể cả y tế.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Vilfredo Pareto

1. Cách vẽ (Excel 2013).

Ví dụ: Bệnh viện đã triển khai chế độ ăn bệnh lý cho bệnh nhân do bệnh viện cung cấp và bệnh nhân phải trả tiền. Thực tế sau 3 tháng triển khai rất ít bệnh nhân ủng hộ. Để tìm hiểu lý do bệnh viện tổ chức một cuộc khảo sát nhỏ trên 120 bệnh nhân và kết quả như sau:

Bệnh nhân không tham gia chế độ ăn bệnh lý bởi các lý do sau:

  1. Có người thân phục vụ: 8 b/n.
  2. Không tiền: 14 b/n.
  3. Không quen chế độ ăn bệnh lý: 20 b/n.
  4. Giờ ăn không phù hợp: 9 b/n.
  5. Sợ nhầm lẫn chế độ ăn: 8 b/n.
  6. Không tin vào chất lượng chế độ ăn: 17 b/n.
  7. Sợ mất vệ sinh: 18 b/n.
  8. Nhân viên phục vụ không tốt: 22 b/n

Câu hỏi đặt ra là lý do nào quan trọng dẫn đến tình trạng bệnh nhân không tham gia chế độ ăn bệnh lý do bệnh viện cung cấp để tìm cách khắc phục. Và biểu đồ Pareto trả lời câu hỏi này. Biểu đồ Pareto có thể thực hiện trên Excel theo các bước sau:

Bước 1: Vào Excel lập bảng 05 cột: lý do, tần suất, tần suất tích lũy, tỷ lệ và tỷ lệ tích lũy. Sau đó sắp xếp dữ liệu giảm dần theo tần suất:

Data/sort/sort by tần suất/ Largest to Smallest

Ta có bảng dưới đây

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Bước 2: Chọn đối tượng vẽ.

Nhấn ctrl giữ chuột trái chọn 3 cột: lý do, tần suất và tỷ lệ tích lũy bằng cách:  Insert/Insert column Chart. Vì  biểu đồ Pareto chỉ cần 3 thông tin trên, và ta có hình dưới đây.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word
Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Bước 3: Định dạng biểu đồ.

Clic phải chuột vào cột tỷ lệ tích lũy chọn Changeseries Chart Type. Hộp thoại Change Chart Type xuất hiện chọn Clustered column chọn biểu đồ dạng line

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Bước 4: Chọn biểu đồ 2 trục tung

Clic phải vào đường biểu diễn tỷ lệ tích lũy chọn Format Data Series chọn Secondary Axis

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Bước 5: Đưa đường biểu diễn tỷ lệ tích lũy về vị trí tung độ=0

Trở về dữ liệu ban đầu chèn một dòng trống dưới dòng đầu tiên đánh số 0 vào phía dưới tỷ lệ tích lũy như hình dưới

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Sau đó chọn lại dữ liệu (phần tỷ lệ tích lũy mà thôi) rồi nhấn chuột vào đường biểu diễn tỷ lệ tích lũy. Hình dưới đây xuất hiện.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Tiếp theo chỉ cần kéo núm màu xanh dưới số 0 trùm lên lên số 0 là được.

Bước 7. Biểu đồ Pareto thì các cột biểu diễn tần xuất phải sát vào nhau.

 Do đó ta phải Clic vào cột biểu diễn tần suất điều chỉnh Gap Width=0

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Đến đây biểu đồ Pareto đã đạt yêu cầu kỹ thuật, vấn đề còn lại là trang trí biểu đồ, thay đổi trục tung, màu sắc, font chữ… sau cho người đọc tiếp nhận thông tin nhiều nhất, trong thời gian ngắn nhất là thành công.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Biểu đồ Pareto hoàn chỉnh

2. Diễn giải ý nghĩa:

 Trục tung trái là trục của tần suất, trục tung phải là trục của tỷ lệ tích lũy.

Từ trục tung phải tại vị trí 80% ta kẽ 01 đường song song với trục hoành thì chạm phải 02 lý do mà bệnh nhân không thích ăn chế độ ăn bệnh lý là phục vụ không tốt và không quen ăn với chế độ ăn bệnh lý. Bám theo nguyên tắc 80/20 thì nếu giải quyết tốt 2 lý do trên thì khả năng bệnh nhân tham gia ăn chế độ ăn bệnh lý như mong muốn đến 80%.

Bùi Văn Dủ

Đạt Nguyễn Phát 20/10/2021

Video hướng dẫn cách tạo biểu đồ Pareto trong Excel cực đơn giản:

- Khái niệm: Biểu đồ Pareto trên Excel là một dạng đồ thị hình cột phản ánh các dữ liệu độc lập được sắp xếp theo thứ tự từ cao đến thấp, một đường biểu diễn tỷ lệ phần trăm tổng tích lũy từ đó chỉ rõ các vấn đề cần được ưu tiên giải quyết trước.

- Ý nghĩa:

+ Dựa vào biểu đồ pareto các tổ chức/cá nhân sẽ nhanh chóng thấy được vấn đề ảnh hưởng từ đó có tìm ra hướng giải quyết.

+ Dễ dàng quản lý nguồn lực khi xác định được cụ thể vấn đề giúp tiết kiệm được thời gian, tiền bạc cho doanh nghiệp.

+ Phân công công việc được cụ thể giúp các nhân viên tập trung xử lý tốt các vấn đề, không cần lo lắng về hiệu suất công việc không đảm bảo.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Khái niệm và ý nghĩa của biểu đồ Pareto

Bước 1: Xác định cách phân loại và thu thập dữ liệu.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Xác định phân loại và thu thập dữ liệu

Bước 2: Sắp xếp theo thứ tự giảm dần.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Sắp xếp theo thứ tự giảm dần

Bước 3: Tính tỉ lệ phần trăm (%) mỗi vấn đề.

Chúng ta sẽ lấy số doanh thu của từng sản phẩm chia cho tổng số doanh thu trong tháng 5.

Công thức:

Ý nghĩa công thức:

Bước 4: Tính tỉ lệ phần trăm tích lũy mỗi vấn đề.

Chúng ta sẽ tính tỷ lệ phần trăm tích lũy của từng sản phẩm theo công thức sau: %Tích lũy sản phẩm n = %Tích lũy sản phẩm n-1 + %Sản phẩm n.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Tính tỉ lệ phần trăm tích lũy

Bước 5: Vẽ biểu đồ Pareto.

- Quét chọn cột Tên sản phẩm, Doanh thu tháng 5 Tỷ lệ phần trăm tích lũy.

Cách vẽ biểu đồ Pareto trong Word

Quét chọn các cột tạo biểu đồ

- Vào Insert > Chọn biểu đồ cột và nhấn OK.

- Điều chỉnh Tên biểu đồ, chỉ số lại cho phù hợp.

Biểu đồ Pareto được phân tích theo “quy tắc 80/20” tức là 20% nguyên nhân tạo ra 80% kết quả. Ta kẻ một đường thẳng từ 80% chạm đến đường tỷ lệ phần trăm tích lũy, sau đó kẻ thẳng xuống phía dưới. Khi đó những công việc bên trái đường thẳng xuống là những công việc chiếm 80% kết quả.

Mời tham khảo một số mẫu laptop đang kinh doanh tại Thế Giới Di Động:

Trên đây là hướng dẫn cách tạo biểu đồ Pareto trên Excel, mong sẽ hữu ích dành cho bạn. Cảm ơn đã theo dõi và hẹn gặp lại!

Công cụ chất lCông cụ chất lượngượngPare toPare to1Biểu Biểu đồđồ Pareto Pareto ĐKT2ĐĐàoào tạo Biểu tạo Biểu đồđồ Pareto Pareto•Tổng quanTổng quan•Trình tự các bTrình tự các bướcước xây dựng biểu xây dựng biểu đồđồ Pareto Pareto •Vẽ biểu Vẽ biểu đồđồ Pareto Pareto bằng Microsoft Excelbằng Microsoft Excel ĐKT3Tổng quanTổng quan•Biểu đồ Pareto là gì?•Lịch sử - Nguyên tắc của Biểu đồ Pareto•Ý nghĩa của Biểu đồ Pareto•Lưu ý khi sử dụng Biểu đồ Pareto  ĐKT4Biểu Biểu đồđồ Pareto là gì ? Pareto là gì ?•Sử dụng các cột để minh họa, phân loại các hiện tượng và nguyên nhân / nhân tố ảnh hưởng có tính đến tầm quan trọng của chúng đối với sản phẩm / dịch vụ. Các đường gấp khúc được thêm vào để chỉ ra tần suất tích lũy.•Một trong 7 công cụ thống kê thông dụng ĐKT5•Biểu đồ này được Pareto – nhà kinh tế người Ý đưa ra, Juran (Mỹ) áp dụng vào lĩnh vực quản lý chất lượng những năm 1950•Nguyên tắc Pareto dựa trên quy tắc “80-20”, có nghĩa là 80% ảnh hưởng của vấn đề do 20% các nguyên nhân chủ yếu Lịch sử - Nguyên tắc của Biểu Lịch sử - Nguyên tắc của Biểu đồđồ Pareto Pareto ĐKT6Ý nghĩa của Biểu Ý nghĩa của Biểu đồđồ Pareto Pareto•Sắp xếp các dạng khuyết tật trên trục x theo tần số và số các khuyết tật hoặc tổng sai lỗi sai lỗi và tổng tích lũy trên trục y tỏ ra hiệu quả trong việc chú trọng vào các vấn đề lớn, tập trung chứ không phải nhiều vấn đề nhỏ nhưng tản mạn.•Sử dụng rộng rãi để lựa chọn các vấn đề và các đối tượng nghiên cứu và khảo sát tại giai đoạn lập kế hoạch của giải quyết vấn đề về chất lượng và để xác nhận kết quả của hoạt động khắc phục khi hành động này đã được thực hiện. ĐKT7Ý nghĩa của Biểu Ý nghĩa của Biểu đồđồ Pareto Pareto (tiếp)(tiếp)Từ biểu đồ Pareto cho thấy:1.Hạng mục nào quan trọng nhất.2.Hiểu được mức độ quan trọng3.Nhận ra tỷ lệ một số hạng mục trong số các hạng mục4.Tỷ lệ cải tiến có thể thấy được sau khi cải tiến các hạng mục5.Độ lớn của vấn đề dễ dàng thuyết phục khi nhìn thoáng qua ĐKT8Một số lMột số lưưu ý khi sử dụng Biểu u ý khi sử dụng Biểu đồđồ Pareto Pareto•Phân loại tổn thất theo số lượng khuyết tật, tỷ lệ khuyết tật, số lượng khiếu nại, chi phí chất lượng cho các loại khuyết tật.•Xác định khoảng thời gian theo dõi phù hợp với mục đích.•Xây dựng biểu đồ Pareto bằng cách thu thập các dữ liệu đã được phân vùng theo nguyên nhân (yếu tố) hoặc kết quả (đặc tính, hiện tượng). Không nên lấy các dữ liệu từ các loại khác nhau, mức khác nhau, các nguyên nhân khác nhau.•Khi sử dụng biểu đồ Pareto theo một phương pháp nào đó mà không thể phân biệt được sự khác nhau giữa các thành phần, thì nên thay đổi phương pháp phân loại hoặc các đặc tính trên trục y để xác định được các thành phần quan trọng. ĐKT9Trình tự các bTrình tự các bướcước xây dựng xây dựng biểu biểu đồđồ Pareto Pareto1. Xác định nghiên cứu vấn đề gì và cách thu thập dữ liệu:•Xác định vấn đề cần nghiên cứu (các hạng mục khuyết tật, sai hỏng, tổn thất, tần suất xuất hiện rủi ro )•Xác định những dữ liệu cần để phân loại chúng (dạng khuyết tật, vị trí, quá trình, thiết bị, công nhân, phương pháp).•Xác định phương pháp thu thập dữ liệu và thời gian thu thập dữ liệu (ngày, tuần, tháng, quý, năm ) ĐKT10Trình tự các bTrình tự các bướcước xây dựng xây dựng biểu biểu đồđồ Pareto Pareto (tiếp)(tiếp)2. Lập Phiếu kiểm tra liệt kê theo các hạng mục:•Nên dựa vào các phiếu có sẵn•Nếu không có sẵn phiếu, phải xây dựng các phiếu mới theo các hạng mục (chỉ tiêu) thực tế3. Điền số liệu vào bảng dữ liệu và tính toán. •Tính tổng số của từng hạng mục, tổng số tích lũy, phần trăm tổng thể và phần trăm tích lũy. •Chú ý: Nếu các hạng mục có nhiều hơn 10, nên gộp các hạng mục không quan trọng, số lượng ít vào nhóm các dạng khác. ĐKT114. Lập bảng số liệu vẽ biểu đồ Pareto:•Đưa các số liệu xếp theo thứ tự giảm dần của hạng mục (chỉ tiêu) từ trên xuống dưới•Nếu có nhóm các dạng khác thì đặt cuối cùng5. Vẽ trục tung và trục hoành:•Trục tung:Chia trục tung bên trái từ 0 đến tổng số tất cả các chỉ tiêu (tổng số tích lũy)Chia trục tung bên phải từ 0% đến 100%•Trục hoành: Được chia thành các khoảng theo số các hạng mục (chỉ tiêu) đã được phân loạiTrình tự các bTrình tự các bướcước xây dựng xây dựng biểu biểu đồđồ Pareto Pareto (tiếp)(tiếp) ĐKT126. Xây dựng biểu đồ cột:Vẽ các chỉ tiêu theo dạng cột theo số liệu của bảng đã lập, thứ tự từ trái qua phải, liền kề nhau.7. Vẽ đường tích luỹ (đường cong Pareto): Vẽ đường chéo ngang qua cột thứ nhất, xuất phát từ điểm mút dưới bên trái hướng đến điểm mút trên bên phải của cột này.Đánh dấu các giá trị tích lũy (tổng tích lũy hay phần trăm tích lũy) ở phía trên bên phải khoảng cách của mỗi một cột hạng mục, nối các điểm bằng một đường thẳng.Trình tự các bTrình tự các bướcước xây dựng xây dựng biểu biểu đồđồ Pareto Pareto (tiếp)(tiếp) ĐKT138. Viết các thông tin liên quan cần thiết cho biểu đồ Pareto (Tiêu đề, tên người, đơn vị, thời gian )9. Phân tích biểu đồ Pareto:•Những cột cao hơn tương ứng với đoạn đường cong có tần suất tích luỹ tăng nhanh nhất (hay có độ dốc lớn nhất) thể hiện sai hỏng xảy ra nhiều nhất, cần được ưu tiên giải quyết.•Những cột thấp hơn (thường là đa số) tương ứng với đoạn đường cong có tần suất tích luỹ tăng ít hơn (hay có độ dốc nhỏ hơn) thể hiện cho những sai hỏng ít quan trọng hơn, xảy ra ít hơn.Trình tự các bTrình tự các bướcước xây dựng xây dựng biểu biểu đồđồ Pareto Pareto (tiếp)(tiếp) ĐKT14Phiếu kiểm tra tần xuất theo Phiếu kiểm tra tần xuất theo dạng khuyết tậtdạng khuyết tậtDạng khuyết tật Tần xuất TổngA 7B 22C 11D 37E 3Tổng 80 ĐKT15Bảng số liệu vẽ biểu Bảng số liệu vẽ biểu đồđồ Pareto Pareto Dạng khuyết tậtSố khuyết tậtCộng dồn khuyết tật% của mỗi dạng khuyết tật% tích luỹD 37 37 46.3 46.3B 22 59 27.5 73.8C 11 70 13.8 87.5A 7 77 8.8 96.3E 3 80 3.8 100Tổng 80 100 ĐKT16Vẽ biểu Vẽ biểu đồđồ Pareto ParetoD B C A E40806020037221173100%20%0%60%80%40%% tích lũySố khuyết tậtCác loại khuyết tật ĐKT17Vẽ biểu Vẽ biểu đồđồ Pareto bằng Pareto bằng Microsoft ExcelMicrosoft ExcelFile mẫu “Pareto-VD” - Microsoft Excel xây dựng cho 10 dạng khuyết tật (chỉ tiêu).Tùy thuộc yêu cầu, số lượng chỉ tiêu (dạng khuyết tật) thực tế để copy xây dựng các file tự động vẽ biểu đồ Pareto bằng Microsoft Excel khi nhập dữ liệu vào bảng số liệu mẫu.Ví dụ thực tế trình bày bằng file mẫu “Pareto-VD”  ĐKT18Trình tự các bTrình tự các bướcước vẽ biểu vẽ biểu đồđồ Pareto bằng Microsoft ExcelPareto bằng Microsoft Excel•Các bước 1 đến bước 3 theo cách chung (chỉ tính tổng số của từng hạng mục). •Khác biệt: Nhập dữ liệu để vẽ biểu đồ ParetoCopy file “Pareto-VD” đặt tên file mới. Vào File mới. Mở trang “Nhập số liệu”. Đưa các số liệu xếp theo thứ tự giảm dần của chỉ tiêu từ trên xuống dưới vào “Loại khuyết tật” và “Số khuyết tật”. Nếu có nhóm các sai hỏng khác thì đặt cuối cùng.Mở trang “Biểu đồ Pareto”. Vào “Chart tools” vào “Format Axis” để thay đổi số liệu theo yêu cầu. ĐKT19Trình tự các bTrình tự các bướcước vẽ biểu vẽ biểu đồđồ Pareto bằng Microsoft Excel Pareto bằng Microsoft Excel (tiếp)(tiếp)Ví dụ : Minimum = 0, Maximum = Tổng số khuyết tật, Major Unit = Giá trị khoảng chia EnterVào “Chart tools” vào “Select Data“ chuyển con trỏ sang trang “Nhập số liệu”, đánh dấu vùng dữ liệu cần vẽ biểu đồ (3 cột A, B, C và các hàng từ hàng 1 đến hàng có giá trị phần trăm tích luỹ là 100) Enter Bổ sung các thông tin liên quan cần thiết cho biểu đồ Pareto (Tên biểu đồ, Header, Footer )•Phân tích biểu đồ Pareto theo cách chung.  ĐKTBảng số liệu của trang “Nhập Bảng số liệu của trang “Nhập số liệu“ - File số liệu“ - File Pareto-VDLoại khuyết tậtSố khuyết tậtPhần trămtích luỹTổng số khuyết tật tích lũyPhần trămD 37 46.3 37 46.3B 22 73.8 59 27.5C 11 87.5 70 13.8A 7 96.3 77 8.8E 3 100 80 3.8F 0 100 80 0.0G 0 100 80 0.0H 0 100 80 0.0I 0 100 80 0.0Khác 0 100 80 0.0Tổng cộng 80 100 ĐKTBiểu Biểu đồđồ Pareto của trang “Biểu Pareto của trang “Biểu đồ đồ Pareto“ - File Pareto“ - File Pareto-VD ĐKT22Tóm tTóm tắtắt•Biểu đồ Pareto sử dụng để: Quyết định vấn đề trọng yếu cần tập trung giải quyết. Thấy rõ sự khác nhau giữa trước và sau khi cải tiến. Báo cáo hay ghi lại một cách dễ hiểu.•Cần sử dụng biểu đồ Pareto để phân tích nguyên nhân và chi phí do các nguyên nhân đó gây ra•Áp dụng Microsoft Excel tự động vẽ biểu đồ Pareto khi nhập dữ liệu tổng hợp vào bảng số liệu mẫu ĐKT23Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo•Đạt chất lượng bằng các phương pháp và công cụ nào ? – Business edge•Kiểm soát quá trình bằng kỹ thuật thống kê – Trung tâm năng suất Việt Nam (VPC)• Vẽ biểu đồ Pareto bằng Microsoft Excel http://www.vpc.vn ĐKT