Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng trong cuộc sống.
1. Các dạng tài nguyên thiên nhiên chủ yếu
- Tài nguyên đất:
- Tài nguyên nước:
- Tài nguyên khoáng sản:
- Tài nguyên sinh vật và rừng:
- Các dạng tài nguyên trong thiên nhiên được chia thành các nhóm:
+ Tài nguyên không tái sinh: những dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt.
+ Tài nguyên tái sinh: những dạng tài nguyên sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi.
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu: năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nhiệt sinh ra từ trong lòng đất, … Nguồn năng lượng sạch, khi sử dụng không gây ô nhiễm môi trường.
Các dạng tài nguyên thiên nhiên
Dạng tài nguyên
Ghi kết quả
Các tài nguyên
1. Tài nguyên tái sinh
2. Tài nguyên không tái sinh
3. Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu
b, c, g
a, e, i
d, h, k, l
a. Khí đốt thiên nhiên
b. Tài nguyên nước
c. Tài nguyên đất
d. Năng lượng gió
e. Dầu lửa
g. Tài nguyên sinh vật
h. Bức xạ mặt trời
i. Than đá
k. Năng lượng thủy triều
l. Năng lượng suối nước nóng
2. Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên
Là hình thức sử dụng vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa bảo đảm duy trì dài lâu các nguồn tài nguyên cho các thế hệ sau.
a. Sử dụng hợp lí tài nguyên đất
- Vai trò của tài nguyên đất:
+ Môi trường để sản xuất lương thực, thực phẩm nuôi sống con người.
+ Nơi để xây nhà, các khu công nghiệp, làm đường giao thông.
+ Sử dụng hợp lí tài nguyên đất làm cho đất không bị thoái hóa.
- Biện pháp:
+ Các hoạt động chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
+ Nâng cao độ phì nhiêu của đất.
- Thực vật đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đất.
Tình trạng của đất
Có thực vật bao phủ
Không có thực vật bao phủ
Đất bị khô hạn
X
Đất bị xói mòn
X
Độ màu mỡ của đất tăng lên
X
* Trên các vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang có thể góp phần chống xói mòn đất vì trên những vùng đó nước chảy trên mặt đất luôn va vào gốc cây và lớp thảm mục trên mặt đất nên chảy chậm lại. Do vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất, nhất là xói mòn trên sườn đất dốc.
* Trên các vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang có thể góp phần chống xói mòn đất vì trên những vùng đó nước chảy trên mặt đất luôn va vào gốc cây và lớp thảm mục trên mặt đất nên chảy chậm lại. Do vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất, nhất là xói mòn trên sườn đất dốc.
Câu 4 trang 177 Sinh học 9 ngắn nhất: Sử dụng hợp lí tài nguyên rừng có ảnh hưởng như thế nào tới các tài nguyên khác [như tài nguyên đất và nước]?
Trả lời:
Rừng không chỉ cung cấp nhiều loại lâm sản quý hiếm, mà còn giữ vai trò quan trọng như điều hòa khí hậu, góp phần ngăn chặn nạn lũ lụt, xói mòn đất… Rừng là ngôi nhà chung của các loài động vật, vi sinh vật. Sinh vật rừng là nguồn gen quý giá, góp phần rất quan trọng trong việc giữ cân bằng sinh thái của Trái Đất. Vì vậy cần phải sử dụng hợp lí tài nguyên rừng, phải kết hợp giữa khai thác hợp lí, có mức độ tài nguyên rừng với bảo vệ và trồng rừng.
- Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng trong cuộc sống.
I. CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN CHỦ YẾU
- Tài nguyên thiên nhiên là nguồn vật chất sơ khai được hình thành và tồn tại trong tự nhiên mà con người có thể sử dụng trong cuộc sống.
- Các dạng tài nguyên trong thiên nhiên được chia thành các nhóm:
+ Tài nguyên không tái sinh: những dạng tài nguyên sau một thời gian sử dụng sẽ bị cạn kiệt [khí đốt thiên nhiên, dầu lửa, than đá].
+ Tài nguyên tái sinh: những dạng tài nguyên sử dụng hợp lí sẽ có điều kiện phát triển phục hồi [nước, đất, sinh vật].
+ Tài nguyên năng lượng vĩnh cữu: năng lượng mặt trời, gió, năng lượng nhiệt sinh ra từ trong lòng đất, thủy triều… Nguồn năng lượng sạch, khi sử dụng không gây ô nhiễm môi trường.
II. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
Là hình thức sử dụng vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng tài nguyên của xã hội hiện tại, vừa bảo đảm duy trì dài lâu các nguồn tài nguyên cho các thế hệ sau.
1. Sử dụng hợp lí tài nguyên đất
- Vai trò của tài nguyên đất:
+ Môi trường để sản xuất lương thực, thực phẩm nuôi sống con người.
+ Nơi để xây nhà, các khu công nghiệp, làm đường giao thông.
+ Sử dụng hợp lí tài nguyên đất làm cho đất không bị thoái hóa.
- Biện pháp:
+ Các hoạt động chống xói mòn, chống khô hạn, chống nhiễm mặn.
+ Nâng cao độ phì nhiêu của đất.
- Thực vật đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đất.
* Trên các vùng đất dốc, những nơi có thực vật bao phủ và làm ruộng bậc thang có thể góp phần chống xói mòn đất vì: trên những vùng đó nước chảy trên mặt đất luôn va vào gốc cây và lớp thảm mục trên mặt đất nên chảy chậm lại. Do vậy, rừng có vai trò quan trọng trong việc hạn chế xói mòn đất, nhất là xói mòn trên sườn đất dốc.