[KTSG Online] – Cám gạo – một loại phụ phẩm trong quá trình chế biến lúa gạo – hiện có giá bán đã vượt qua so với giá của sản phẩm chính là gạo. Điều gì đã giúp loại phụ phẩm này có mức giá bán cao như vậy?
- Doanh nghiệp đồng loạt tăng giá thức ăn chăn nuôi, nông dân hết lãi
Bà Ngô Ngọc Yến, Giám đốc doanh nghiệp tư nhân Yến Ngọc, cho biết giá cám gạo giao dịch ở thị trường nội địa hiện đã cao hơn so với giá của sản phẩm chính là gạo.
Cụ thể, loại cám mịn 100% [hay còn gọi là cám nhuyễn] hiện được giao dịch với mức giá 8.700-8.900 đồng/kg, trong khi đó, loại cám nhuyễn có pha trộn cám to có giá thấp hơn, dao động từ 8.500- 8.600 đồng/kg.
Theo bà Yến, 1 giạ lúa khô [20 kg] xay xát thu hồi được khoảng 2 kg cám nhuyễn, tức 1 tấn lúa khô xay xát sẽ thu hồi được 100 kg cám nhuyễn. Với giá bán như hiện nay, mỗi tấn lúa, riêng phần cám cho thu hồi khoảng 870.000 – 890.000 đồng.
Trong khi đó, theo tìm hiểu của KTSG Online, gạo nguyên liệu của giống IR 50404 hiện được các nhà kho mua vào với giá dao động khoảng 8.150-8.250 đồng/kg; gạo nguyên liệu của các giống lúa hạt dài như OM 5451, OM 18 có giá dao động khoảng 8.550 – 8.700 đồng/kg.
Như vậy, so với giá gạo nguyên liệu đã nêu ở trên, hiện giá phụ phẩm là cám gạo được giao dịch với giá cao hơn. Chẳng hạn, so với gạo nguyên liệu của giống IR 50404, giá cám gạo cao hơn từ 350- 650 đồng/kg.
Theo bà Yến, sau khi giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu như ngô, khô đậu tương, lúa mì tăng cao, các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi “chuyển hướng” mua mạnh phụ phẩm cám gạo để phục vụ sản xuất, khiến giá loại sản phẩm này vượt lên mức cao.
Báo cáo của Tổng cục Hải quan cho thấy, 4 tháng đầu năm nay, nhập khẩu bắp các loại đạt trên 2,57 triệu tấn, giảm 24,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá nhập khẩu trung bình đạt 331,3 đô la Mỹ/tấn, tăng 31% so với cùng kỳ. Điều này khiến tổng kim ngạch nhập khẩu bắp 4 tháng đầu năm nay đạt trên 851 triệu đô la Mỹ, giảm 1,2% so với cùng kỳ.
Giá nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi tăng cao cũng là lý do khiến hàng loạt công ty kinh doanh loại sản phẩm này đã liên tục điều chỉnh tăng giá bán ra.
Theo đó, vào thời điểm cuối tháng 4 và đầu tháng 5-2022 vừa qua, giá thứ ăn chăn nuôi tiếp tục được các doanh nghiệp điều chỉnh tăng 300-500 đồng/kg. Chẳng hạn, Công ty MNS Feed đã quyết định tăng 300-500 đồng/kg kể từ ngày 1-5 ở khu vực miền Nam. Trong khi đó, Công ty De Heus cũng tăng 300-400 đồng/kg.
Ngoài ra, hàng loạt công ty khác cũng gửi thông báo đến đại lý phân phối quyết định áp dụng mức giá mới với mức tăng 300-400 đồng/kg như Emivest Feedmill, C.P Việt Nam, Greenfeed Việt Nam, CJ Vina Agri.
Với việc giá thức ăn chăn nuôi tăng cao như thời gian qua đã ảnh hưởng rất lớn đến nông dân chăn nuôi.
1 BÌNH LUẬN
Lê Lâm Trông vậy mà không phải vậy. Theo quy luật giá trị và quy luật thị trường thôi. Cám gạo là phụ phẩm nhưng chưa chắc đóng vai phụ mà còn hơn cả vai chính. Trong nhiều lĩnh vực khoa học thực dưỡng, chữa bệnh… cám gạo có giá trị thực tế hơn gạo chính phẩm nhiều. Giống như gạo lứt và gạo trắng vậy. Giá gạo lứt đắt gấp hơn 2-3 lần, vì hơn nhau ở vỏ gạo lứt.
Một hồ gặt lúa ở 2 thửa ruộng. Thửa thứ nhất thu được 197 kg thóc. Thửa thú 2 thu được 353 kg thóc. Đem số thóc đso xay xát thành gạo, cứ 3 yến thóc xay được 20 kg gạo. Hỏi số thóc thu được ở hai thửa ruộng đó cho bao nhiêu kg gạo ?
Xem chi tiếtNhưng theo tính toán cho thấy, tỉ lệ hao hụt khi xay xát lúa là khoảng 20%, tức là doanh nghiệp thực tế mới chỉ thu mua tạm trữ 1,250 triệu tấn lúa. Anh Tùng, nông dân ở Cần thơ bức xúc cho rằng hiệp hội lương thực chưa mua đủ theo chỉ tiêu thủ tướng đã giao.
Nông dân đang bán lúa - Ảnh minh họa
Với số lượng thu mua tạm trữ như vậy, so với sản lượng lúa thu hoạch của ĐBSCL chỉ chiếm khoảng 10%, lượng lúa còn lại không có người mua nên giá bị đẩy xuống rất thấp.
Những vấn đề nghịch lý – Cái khó cho người nông dân
Đây là thời điểm giá lúa đang rất thấp, chỉ có người nông dân không có đủ vốn để tiếp tục đầu tư cho vụ mùa tiếp theo mới phải bất đắc dĩ bán, số tiền từ 10% lượng lúa đã được tiêu thụ sẽ sớm quay lại túi của DN kinh doanh vật tư nông nghiệp.
Chính phủ hỗ trợ 100% lãi suất vốn để DN thu mua tạm trữ. Nếu giá lúa tăng, DN được lợi đôi đường vì vừa được hưởng chênh lệch giá, vừa không mất chi phí lãi suất vốn đầu tư. Nhưng giá lúa giai đoạn hiện tại đang ở mức thấp nhất trong 7 tháng qua,nên nếu giá lúa không tăng thì DN cũng chỉ huề vốn hoặc lỗ chút ít.
Trong khi đó, dù giá lúa có tăng thì người nông dân vẫn không được lợi vì đã bán.
Giá gạo tiêu thụ nội địa vẫn cao ngất ngưởng: Khảo sát qua các nơi bán gạo ở TP.HCM thời điểm đầu tháng 4, giá thấp nhất cũng là 12.000đ/kg gạo. So với giá loại lúa rẻ nhất, ở thời điểm rẻ nhất gần đây là 5000đ, với tỉ lệ hao hụt khi xay xát là 20%, giá gạo đã bị đẩy lên cao 120 % khi tiêu thụ trong nước. Anh Tùng quả quyết: Nếu có một chiếc xe tải nhỏ, tui tự xay lúa do nhà mình làm ra rồi mang lên quốc lộ 13, Tp.HCM bán cho dân lao động với “giá bình ổn” 10.000đ vẫn có lời nhiều hơn là ở nhà bị thương lái ép giá.
Một đại lý gạo ở TP.HCM
Cần những biện pháp hỗ trợ thiết thực từ Chính phủ
Từ nhiều cái khó khăn trong những năm gần đây của người nông dân, Chính phủ cần có những biện pháp thiết thực, quyết liệt hơn nữa để tháo gỡ 1 phần khó khăn:
Tất cả các biện pháp như tăng chất lượng sản phẩm gạo; tăng tính cạnh tranh với các quốc gia xuất khẩu gạo khác; mở rộng thị trường xuất khẩu gạo ra khắp thế giới là nhưng biện pháp phải được ưu tiên làm trước và làm một cách thực sự quyết liệt để có thể tăng giá thành đầu ra cho lúa gạo Việt Nam.
Ngoài việc đẩy mạnh đầu tư phát triển máy móc trong nông nghiệp, cần có thêm những biện pháp giảm tối đa chi phí sản xuất. Lấy ví dụ về dịch “rầy nâu”, xin thưa rằng đã nhiều năm nay người nông dân tiêu tốn hàng ngàn tỉ đồng để diệt trừ nhưng rầy thì ngày càng kháng thuốc mạnh hơn, giá thuốc thì cứ tăng, nhưng chưa thấy Bộ nông nghiệp hay Chính phủ có những biện pháp thiết thực để giải quyết vấn đề tận gốc.
Nói tóm lại, hãy một lần tiếp xúc trực tiếp với người nông dân, nghe họ rưng rưng bày tỏ nỗi lòng khi cả gia đình 1 năm trông chờ vào 2 vụ lúa, bán thì lỗ, không bán thì không có tiền tái đầu tư, trang trải chi phí sinh hoạt, mới thấy người nông dân đang rất trông đợi vào những hành động thiết thực của những người có trách nhiệm.